Hoe is het toch met Jan Theelen?

Hoe gaat het toch met Jan Theelen? De muzikant, liedjesschrijver en arrangeur is in Limburg vooral bekend om zijn carnavalsmuziek. Maar het begon voor hem allemaal in Venray, waar hij in de jaren zestig en zeventig werkte als muziektherapeut. In de muziekruimte van Sint Anna had hij zijn eerste opnamestudio.

Door Peter Schoeber

Er heerst een oase van rust rondom De Karelhoeve, een tot opnamestudio omgebouwde boerderij aan de rand van Munstergeleen. Een uitkijk op het glooiende landschap van Zuid-Limburg, de Geleenbeek kabbelt rustig voort. Deze plek inspireerde pater Carel Houben in zijn studietijd tot het priesterschap. Hij zou in 2007 heilig verklaard worden. "De Karelhoeve heeft in het verleden vele functies gehad", steekt Jan Theelen (79) van wal. "Van burgemeesterswoning tot pastorie, jeugdherberg en dorpscafé. Ik kan me nog herinneren dat ik als student op deze locatie op bruiloften gespeeld heb."

Muziek loopt als een rode draad door zijn leven. Als een gepassioneerd verteller volgen de anekdotes elkaar in rap tempo op. Jan Theelen werd geboren in de Kerkraadse wijk Terwinselen. Later verhuisde het gezin Theelen naar Geleen en begon zijn vader rond 1950 een danszaal met livemuziek. Paviljoen Theelen werd een begrip met vaak wel vijfhonderd bezoekers. Bij een optreden van de Dutch Swing College Band zat kleine Jan met zijn instrument achter de bühne mee te spelen. "Ik was nog geen achttien en mocht volgens de wet nog niet optreden." Jan Theelen had toen al de liefde voor de muziek gevonden. Kreeg van zijn opa 100 gulden om zijn eerste accordeon te kopen. Op jonge leeftijd speelde Theelen bij een beroepsorkest in Duitsland. Zijn muziekopleiding volgde hij aan de Hochschule in Keulen in de richting orkest en koordirectie. Later zou hij als arrangeur in dienst treden bij platenmaatschappij Philips. In Duitsland ontmoette hij zijn echtgenote Caecil. Zij zong in het Botho Lucas koor, bekend van vele platenopnamen en van shows op de Duitse televisie.

VENRAY

Het was 1963, in België kende Soeur Sourire (Zuster Glimlach) als non wereldwijd succes met Dominique. Niet veel later viel er in huize Theelen in Geleen een briefkaart door de bus. De nonnen Anne José en Laetitiae vroegen Jan Theelen om eens naar Venray te komen en te luisteren naar hun zelfgeschreven liedjes. Of het iets was voor een plaatopname? Theelen ging in op de uitnodiging en reisde naar Venray. "Ik kwam in een omgeving die nieuw voor mij was. Een psychiatrisch centrum met duizend patiënten, een afgesloten terrein waar je door een slagboom moest rijden. Ik weet dat ik zenuwachtig was, maar dat waren de nonnen ook. Zij zongen de liedjes voor en het klonk erg leuk. Moeder-overste wilde de opname wel betalen, wanneer de opbrengst maar naar de missie ging. Probleem voor mij was dat ik nog een exclusief contract bij Philips had. De nummers Geven en nemen en Morgen zal het beter zijn, moesten in België opgenomen worden, in de Foniorstudio in Brussel. De zusters zijn met hun liedjes nog in de show van Willem Duys geweest, ik begeleidde ze op piano."

THERAPIE

Ook na het project bleef het contact tussen de nonnen en Jan Theelen. Zo werd Theelen gevraagd om in dienst te treden van Sint Anna. "Daar heb ik muziek gemaakt met de muzikale medemensen. Therapie als middel tot genezing, al heb ik me nooit die rol aangemeten. Ik was een muzikant die muziek maakte met de mensen. Ze werden door een verpleegster naar mijn kamer gebracht en na een uur weer opgehaald. In die tussentijd speelde ik muziek. Ik kan me een mevrouw herinneren die al drie jaar met niemand gesproken had. Ook niet tijdens bezoeken van haar man. Ik speelde een nummer uit haar jeugdtijd: I´m forever blowing bubbles. Mevrouw zat aan een tafel in tijdschriften te kijken, toen ze begon mee te zingen. Die melodie opende de weg naar een gesprek wat volgde. Later heb ik sessies gedaan met verschillende mensen. Ik speelde volksliedjes en er werd meegezongen. Ze noemen het therapeut, maar ik heb met de mensen gewoon muziek gemaakt."

Theelen woonde negen jaar in Venray. Zoon Emmanuel, nu beheerder van studio Karelhoeve, werd in 1970 geboren. Theelen kijkt met een goed gevoel terug op zijn periode in Venray. In de grote kelderruimte van Sint Anna kwam zijn eerste studio. "In het begin nam ik rechtenvrije producties op, van klassieke muziek tot volksliedjes. Met een kleine bezetting kwamen de eerste elpees tot stand. Die werden door Vroom en Dreesmann verkocht. Zo is het begonnen. Tony Bass uit Eindhoven nam er zijn hit Gina Lollobrigida op, Martin Wulms (saxofonist uit Roermond, red.) deed dat met het instrumentale nummer Rumba Tamba."

Jan Theelen werkte ook met onder meer Tom Manders (Dorus), Corry Brokken, Frans Halsema, de Vlaamse troubadour Miel Cools en tv-kok Joop Braakhekke.

KARELHOEVE

In de midden jaren zeventig keerde Jan Theelen met zijn gezin terug naar het zuiden. Hij kocht het monumentale pand Karelhoeve in Munstergeleen en ging verder met arrangeren en opnemen van muziekproducties. De Jan Theelen sound is goed te herkennen in de vele producties, die hij vooral in de carnavalstijd maakt. Hij werkte mee op grammofoonplaten van de Piëlhaas en de Jocus in Venlo en tientallen andere carnavalsverenigingen. "Het carnavalsseizoen begint voor ons al in juli en loopt tot half januari. Nu ben ik bezig met een project met een beiaard met carillon samen met een groot orkest." Jan Theelen, al 56 jaar getrouwd met Caecil, heeft drie kinderen en zes kleinkinderen.