Bijzondere fotoserie

Een bijzondere gebeurtenis voor gemeentearchivaris Paul van Meegeren. Sinds dinsdagmiddag zijn de negatieven 258 foto's, die vlak na de bevrijding van Venray in 1945 zijn gemaakt door fotograaf Martin Hoedemaekers, in het bezit van het gemeentearchief. "Dit is de enige fotoserie die er is over de bevrijding van Venray. Erg bijzonder om nu ook de negatieven in ons bezit te hebben."

Door Willem Menting

Op de beelden zijn onder meer verwoeste plekken in Venray te zien, maar ook in Oostrum, Castenray, Leunen, Merselo, Veulen, Ysselsteyn en Smakt. Saskia Hoedemaekers schonk de negatieven van haar opa Martin samen met haar vader Sjef aan de gemeente in het kader van 75-jaar vrijheid. "Deze negatieven liggen al ruim 70 jaar in het archief van Foto Hoedemaekers, maar eigenlijk vind ik deze beelden te belangrijk om voor onszelf te houden. We hadden de opdracht van de toenmalige burgemeester om de foto's aan iedereen te laten zien via onze etalage, om een beeld te geven hoe verwoestend de oorlog voor Venray is geweest", vertelt Saskia Hoedemaekers.

De fotoserie was al wel in het bezit van de gemeente Venray, maar de negatieven ontbraken nog. In drie kleine fotoalbums waren de foto's al gebundeld en gesorteerd op nummer. "Met alle huidige communicatiemiddelen heeft het gemeentearchief meer mogelijkheden om heel Venray te laten zien hoe erg Venray door de oorlog geleden heeft. In het kader van 75 jaar vrijheid is het een mooie gelegenheid om de negatieven over te dragen aan het gemeentearchief", besluit Hoedemaekers.

Van Meegeren geeft uitleg over de totstandkoming van de fotoserie. "Venray werd in oktober 1944 wel bevrijd door de geallieerden, maar de opmars werd hier gestuit. Zodoende werd Venray op 25 oktober geëvacueerd door de geallieerden. Veel gebouwen in de gemeente stonden nauwelijks nog overeind. Het comité Nieuw Venray wilde de burgers van Venray terugkrijgen naar hun woningen en de hulp voor de regio op gang brengen. Martin Hoedemaekers legde namens die groep het resultaat van de oorlog vast op beeld." De foto's werden gedrukt als kleine briefkaarten en die werden dan weer opgestuurd naar andere delen van Nederland. Zo kregen andere regio's een indruk van de verwoestende Tweede Wereldoorlog in de omgeving van Venray. "Zo werd de hulpactie Haarlem helpt Venray uiteindelijk opgezet. De Venraynaren mochten uiteindelijk pas in mei terug naar hun woningen. Pas in de tweede helft van 1945 kwam de hulp op gang. Dat heeft er uiteindelijk voor gezorgd dat de wederopbouw kon beginnen", vervolgt Van Meegeren. De gemeentearchivaris bladert enthousiast door de drie fotoalbums en weet over iedere foto wel wat te vertellen. Toch zijn er enkele opvallende kiekjes. Zo is de draaimolen op het St. Annapark vastgelegd op de gevoelige plaat en ook pater Beda Verbeek is te zien als hij een verwoede poging doet om beelden te redden uit het puin van de kapotgeschoten grote kerk. Ook koster Jan Vermeulen is te zien als hij gedesillusioneerd op het compleet vernielde altaar staat in de grote kerk. De foto's zijn straks voor iedereen beschikbaar. In samenwerking met RooyNet worden alle foto's gedigitaliseerd. "We kijken nog of we in samenwerking met bijvoorbeeld het museum een deel kunnen exposeren."