Historische codeermachine in Oorlogsmuseum Overloon

Oorlogsmuseum Overloon heeft dinsdag een zeer unieke Enigma-codeermachine aan zijn collectie toe mogen voegen: de Enigma G.

Al sinds zijn komst, dertien jaar geleden, stond bij museumdirecteur Erik van den Dungen een Enigma boven aan zijn verlanglijstje. Enigma's, zeker van dit type, zijn zeer zeldzaam en worden maar heel zelden aangeboden. Voor zover bekend zijn er van dit type maar tien tot twintig exemplaren bewaard gebleven; drie hiervan zijn voor publiek te aanschouwen. Nummer vier zal vanaf morgen te zien zijn in Oorlogsmuseum Overloon. De codeermachine wordt in de nieuwe keldertentoonstelling 'Kantelpunt Europa' geplaatst.

Van den Dungen vertelt: "Het voelde zo bizar toen ik na dertien jaar eindelijk een Enigma-codeermachine voor mijn neus had staan. En dan ook nog zo'n zeldzaam type, het is één van de hoogtepunten van onze collectie." Er kleeft altijd een soort mysterie aan de Enigma. Voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog werden hiermee versleutelde berichten verzonden. Voor de oorlog werd de Enigma onder andere gebruikt in het bankwezen om gewichtige informatie te verzenden. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden deze codes door onder meer de Duitse Wehrmacht gebruikt om tactische informatie uit te wisselen. Elke dag werden de codes veranderd, zodat ze niet te kraken zouden zijn door de geallieerden.

Hoewel het een zeer tijdrovende, lastige en erg wiskundige taak was, slaagden de Britten erin om toch een behoorlijk aantal van de codes te ontcijferen en konden zo inspelen op de strategieën en tactieken van de Duitsers. Er wordt gezegd dat de oorlog met twee jaar is bekort door het kraken van deze codes door de Britten.

De G-serie Enigma's is een zeldzame serie. Er werden er in de jaren '30 een paar honderd van gefabriceerd. Veel van de codeermachines werden na de oorlog door de geallieerden geconfisqueerd en vernietigd. Alle machines zijn voorzien van een nummer, hiervan is een register bijgehouden. Het nummer van deze specifieke Enigma komt niet voor in het register, maar zit erg dicht bij een aantal apparaten die ingezet zijn in de Nederlandse marine in de jaren '30.

Momenteel wordt research gedaan naar de achtergrond van deze Enigma met nummer G219. Het oorlogsmuseum probeert hiermee het verhaal boven water te krijgen door wie dit toestel gebruikt is tijdens de Tweede Wereldoorlog.