De doorbraak aan de Middelijkseweg. Rechts de nieuwe loop van de beek.
De doorbraak aan de Middelijkseweg. Rechts de nieuwe loop van de beek. Foto: Jan Strijbos

Lollebeek stroomt door nieuwe loop

Algemeen Castenray Milieu en Duurzaamheid

Het was vorige week dinsdag een spannend en historisch moment, want in de namiddag werd bij de stuw aan de Middelijkseweg in Castenray een doorbraak gemaakt van de oude Lollebeek naar de nieuwe. Tegelijkertijd werd ook op het punt niet ver van de Rietweg en de brug bij de Horsterweg/Venrayseweg een doorbraak gemaakt, waar de nieuwe loop weer uitmondt in de oude Lollebeek. 

De integrale herinrichting van de Lollebeek en het schaatsven in de Castenrayse Vennen is een van de dertien projecten van de Maasgaard, een samenwerking tussen vier partijen om de kwaliteit van het buitengebied van de gemeentes Horst aan de Maas en Venray te verbeteren. Naast de beide gemeentes participeren ook de provincie Limburg en het Waterschap Limburg in de Maasgaard.

Ruwweg kan de Lollebeek in een gedeelte A73-oost en een gedeelte A73-west opgesplitst worden. In april 2014 werd in het kader van de Maasgaard begonnen met de reconstructie van het oostelijke deel. Dat kreeg weer een heel natuurlijk karakter door de beek te laten meanderen.

Het beekdal vormt daar de grens tussen Horst aan de Maas en Venray en sinds de oplevering in het voorjaar van 2015 is het een mooie verbinding tussen Castenray en de Diepeling. Langs de slingerende beek kan vanuit Castenray prachtig gewandeld worden naar het punt waar de Lollebeek ter hoogte van de Diepeling uitmondt in de Groote Molenbeek. In 2019 is deze 35 km lange beek eveneens als Maasgaard-project heringericht van de A73 tot de spoorlijn Venlo-Nijmegen. Dat was een van de laatste stukken waar de Groote Molenbeek nog niet meanderde. In de eerste maanden van 2022 zal de laatste hand gelegd worden aan de herinrichting van de Lollebeek A73-west.

Vorige week werd dus een belangrijke stap gezet met de ingebruikname van de nieuwe loop van de Lollebeek. Daarvoor werd het gedeelte oude Lollebeek van de Middelijkseweg tot voorbij het schaatsven en de stuw afgesloten. De nieuwe loop is met een lengte van ongeveer 4 km ruim twee keer zo lang dan de afgesloten loop, die inmiddels al voor een groot gedeelte
dichtgegooid is.

Lag de oude loop op het lage gedeelte aan de noordkant van de Castenrayse Vennen, de nieuwe loop gaat via de Grensweg langs de hoger gelegen zuidkant van het natuurgebied op Horster grondgebied. Daardoor wordt in de Castenrayse Vennen veel meer water vastgehouden en de verdroging van de afgelopen jaren hopelijk een halt toegeroepen.

Om het water in het gebied te houden, wordt zelfs om een groot gedeelte van het natuurgebied een kade, een dammetje gelegd. Voor de landbouwers worden ter plekke compenserende maatregelen getroffen in de vorm van peilgestuurde drainage. Op die manier wordt niet alleen vernatting, maar ook verdroging tegengegaan. Door het beekdal worden mooie fiets- en wandelroutes aangelegd.

Een geïntegreerd onderdeel van het hele project is het herstel van het voormalige schaatsven. Naast de vele turfgaten lagen vroeger nog vier grotere plassen in het natuurgebied. Op de Tranchotkaart van 1803 staat slechts één plas aangegeven, waaruit af te leiden is, dat de andere drie daarna nog zijn uitgegraven. Dit gebeurde ten behoeve van de turf en de visteelt. Het eilandje ‘de Visheuvel’ is ontstaan door het uitbaggeren rond 1930 van de grootste plas, ‘het schaatswater van Van Rhee’.

De uitgebaggerde modder werd daar in depot gezet en zo ontstond dit eilandje niet ver van de Castenrayse dorpskern. Vanaf de visheuvel werden vanuit een roeibootje handmatig drie circa 75 meter lange banen uitgebaggerd. De bagger werd links en rechts op een hoop gegooid, waardoor er over de gehele lengte van de banen eilandjes ontstonden.

Deze langgerekte eilandjes worden nu weer opgeruimd, want er moet straks één grote plas met een diepte van circa 1m50 ontstaan. In het schaatsven zijn onlangs alle bomen en struiken gerooid en de stronken zijn afgevoerd. Binnenkort wordt begonnen met het uitbaggeren van het ven en wanneer dat klaar is en de afwerking van de nieuwe waterloop met de wandel- en fietspaden gereed is, kan het project in waarschijnlijk februari 2022 afgerond zijn. De nieuwe Lollebeek vormt dan samen met de Castenrayse Vennen en de waterplassen van de Diepeling een recreatief verbindingsgebied tussen de Peel en het Maasdal.