Afbeelding
Foto: Leonie Cals

De bisschop van Myra is onze Sint Nicolaas

Venray | Sinterklaas is afgeleid van Sint Nicolaas, de bisschop van Myra, geboren rond het jaar 342 na Chr. in Patara, gelegen in de Turkse provincie Antalya. Nicolaas van Myra werd geboren in een christelijk gezin. Zijn Griekse ouders waren rijk en gelovig. Nicolaas van Myra, ook wel de Wonderdoener of Nicolaas van Bari genoemd, was in het begin van de 4e eeuw bisschop van Myra, de toenmalige hoofdplaats van Lycië in Klein-Azië, een gebied in het huidige Turkije. Al tijdens zijn leven was hij een grote bekendheid en erg geliefd. In 550 werd hij door de Grieks-Katholieke Kerk heiligverklaard. Enige tijd later volgde de Rooms Katholieke kerk die hem plaatste op de heiligenkalender.


Uit angst voor vernieling en roof brachten bezorgde zeevaarders zijn botten rond 1087 naar het Italiaanse Bari, waar een kerk, later verbouwd tot basiliek gerealiseerd werd. Al snel nam zijn bekendheid verder toe dankzij de vele pelgrimstochten naar Myra en Bari rondom zijn sterfdag, 6 december 343 na Chr.

Vanaf de 11e eeuw verscheen Sint Nicolaas als hoofdpersoon in veel legenden en laat middeleeuwse boekwerken. De populariteit van deze belangrijke heilige groeide uit tot een ware volksfolklore. Belangrijke elementen van ons Sinterklaasfeest verwijzen nog steeds naar hem terug. Zo is Sint Nicolaas de beschermheilige van kinderen, kooplieden en reizigers, maar ook van de zeelieden. Eigenlijk van alle mensen die in nood verkeren of zijn hulp nodig hebben.


In 1485 werd in de Venrayse Grote Kerk een altaar gesticht dat werd toegewijd aan de heilige Nicolaas. Het bijbehorende eikenhouten beeld van een jonge Nicolaas, heeft een hoogte van 103 cm en is vermoedelijk rond 1500 in Opper Gelre gemaakt. Het beeld heeft zowel Nederrijnse elementen, bijvoorbeeld het ingetogen gelaat, als ook kenmerken die wijzen in de richting van het werk van de Meester van Elsloo, die in het begin van de zestiende eeuw werkzaam was in Roermond.


Herkenbaar aan de rijke en zware plooival en de afgewerkte achterkant. De neogotische polychromie, aangebracht over oudere verflagen, is van goede kwaliteit en bovendien redelijk bewaard gebleven. Snijwerk en polychromie (veelkleurigheid), vullen elkaar aan en maken van dit beeld van Sint Nicolaas een prachtig kunstwerk.


Eerste intocht Venray

De eerste intocht van Sint Nicolaas in Nederland vond plaats in Venray; dat was in 1888! In Amsterdam vond de eerste intocht van de Sint pas plaats in 1935. Dankzij bemiddeling van de Venrayse burgemeester worden in 1924 het Sint Nicolaas Comité en het Sint Nicolaas Gilde samengevoegd. Het Sint Nicolaas Gilde Venray organiseert sindsdien jaarlijks, samen met ongeveer 500 vrijwilligers, een van de grootste evenementen van Venray met ruim 7000 bezoekers.


Foto’s / tekst: Leonie Cals. Bronnen: Sint Nicolaas Gilde Venray; Stichting Beeldenschat; Stichting Venray Monumentaal (SVM) secretariaat: Hoofdstraat 23, 5864 BC Meerlo, E-mail: venraymonumentaal@live.nl

Afbeelding