CDA: 'Dit pleit wethouder vrij'
VENRAY | De acht fracties en wethouder Jan Loonen gaven tijdens de raadsvergadering van woensdagavond hun eigen visie op de Loobeekzaak en het rapport wat erover verscheen. Hieronder samenvattingen van de reacties.
Coalitiepartijen
CDA
De partij van Jan Loonen concludeert na lezing van het Berenschotrapport dat haar wethouder moet worden vrijgepleit. Dat Loonen bij de gronddeal bevoordeeld zou zijn, leest CDA-raadslid Guus Reintjes in het rapport niet terug, zei hij woensdagavond. Hij trad op als woordvoerder omdat huidig fractieleider Toon Loonen, als broer van de wethouder, daar deze keer van afzag. "Als je het rapport van Berenschot zakelijk bestudeert, dan kom je al snel tot de conclusie dat er eigenlijk niet zoveel aan de hand is", stelde Reintjes. Berenschot is volgens Reintjes helder. "De slotconclusie en het oordeel van het rapport Berenschot is dat Loonen sinds zijn aantreden inzake het dossier Loobeekdal voor het overgrote deel gehandeld heeft in overeenstemming met de gedragscodes integriteit voor wethouders." Reintjes las ook dat rondom de Loobeekdeal drie risicovolle situaties zich voordeden, waarbij Loonen onvoldoende alert was zodat enige schijn van belangenverstrengeling ontstond. Dus niet de schijn van belangenverstrengeling, maar enige schijn." Van daadwerkelijke belangenverstrengeling is volgens Reintjes al helemaal geen sprake. Dat bleek volgens hem ook niet uit een eerder onderzoek van het waterschap naar de gronddeal. "Twee gerenommeerde bureaus komen met dezelfde conclusies. Plat gezegd: er is niets of niet zoveel aan de hand, maar beide geven wel een aantal aanbevelingen, met name intern gericht, zodat zaken nog beter worden. Onomstotelijk is bewezen dat Jan Loonen onschuldig is."
Venray Lokaal (VL)
D66: 'Drie keer enige verstrengeling van belangen'
Venray Lokaal vond dat het rapport op meerdere punten duidelijk schuurt met het protocol dat geldt voor raads- en collegeleden. VL-fractieleider Tino Zandbergen: "Zeker gezien de sterke binding van wethouder Loonen met het Waterschap Limburg als portefeuillehouder grondzaken in de gemeente Venray. Opvallend is ook dat, om de onderste steen boven water te krijgen, Berenschot van het waterschap geen ambtenaren mocht interviewen. Uit het rapport leiden wij ook af dat wethouder Loonen wist dat de gronddeal een groot risicogebied is met betrekking tot zijn portefeuille grondzaken. Temeer omdat de gemeenteraad niet actief geïnformeerd is over zijn uitdijende grondtransacties in het Loobeekdal." Voor Zandbergen zijn de feiten duidelijk: "De financiële transparantie over privébelangen in relatie tot de functie van wethouder was ruim onder de maat, het functioneren van de wethouder is geschaad; een wethouder moet te allen tijde transparant en integer zijn en de schijn van belangenverstrengeling moet worden voorkomen." Volgens VL is er een link tussen het waterschap en wethouder Jan Loonen. In het algemeen bestuur van het schap is het CDA meer dan prominent vertegenwoordigd onder de naam Waterbelang. En laat Jan Loonen nu vicevoorzitter hiervan zijn. Deze functie staat niet op de openbare lijst van bijbaantjes als wethouder. Dat had hij wel moeten melden." Dit alles overwegende kon VL niet anders dan het vertrouwen opzeggen in Loonen als wethouder.
D66
D66 tilt zwaar aan de drie risicovolle situaties waar Berenschot op duidt, waarbij Loonen onvoldoende alert was. "Daarbij is enige vorm van belangenverstrengeling ontstaan", stelt D66-fractieleider Daan Janssen. "Die situaties zijn dat de wethouder in de onderhandelingen een rol op de voorgrond speelde. Door het waterschap werd hij ook gezien als woordvoerder van zijn familie. Als tweede heeft de wethouder afspraken met het waterschap gemaakt die aan de gemeente Venray gericht waren. En als derde het gesprek op zaterdag 5 november 2016 met de heer Driessen, zonder adviseurs en zonder ambtelijke ondersteuning. Sterker nog, wij zijn van mening dat de wethouder in deze situaties de schijn van belangenverstrengeling heeft gewekt." Ook het niet openbaar maken van zijn functie als vicevoorzitter van Lokaal Waterbelang, een gesprek met waterschap en gemeente over een agrarisch bouwblok bij het Loobeekdal in Merselo en de raad niet op de hoogte stellen van afspraken met het waterschap, vindt D66 onjuist. Janssen: "Door zijn handelswijze en de gewekte schijn van belangenverstrengeling, zegt de fractie haar vertrouwen in wethouder Loonen op."
Oppositiepartijen
VVD
"Met dit rapport is de kous nog niet af", zei VVD-fractieleider Künen. "Zoals wij volksvertegenwoordiger zijn waar de Venrayse burger op vertrouwt, zo is ook een wethouder een volksvertegenwoordiger die men zou moeten kunnen vertrouwen. Een wethouder dient zich daarom aan de spelregels te houden, zowel geschreven als ongeschreven. VVD Venray is het vertrouwen in wethouder Loonen gaandeweg steeds verder verloren. Het Berenschotrapport bevestigt onze conclusie. De gedragscode integriteit van wethouders is geschonden. Wij constateren daarnaast een houding bij deze bestuurder die meent dat alles is toegestaan wat niet expliciet verboden is. Dat misstanden die niet kunnen worden bewezen ,niet bestaan. Dat accepteren we niet. Zeker niet van een bestuurder in een dergelijke machts- en vertrouwenspositie. We kunnen ons ook niet voorstellen dat er raadsleden zijn die een andere mening zijn toegedaan. Naast het feit dat het vertrouwen weg is en de schijn van belangenverstrengeling is aangetoond, constateren wij ook dat er buitensporig kwistig met ons belastinggeld is omgegaan en dat dat in de zakken van onze wethouder en zijn familie is verdwenen. VVD Venray roept de wethouder en zijn familie op om de bevoordeling financieel te compenseren en daarmee terug te geven aan de bevolking."
ProVenray
"Bij het waterschap is een onderzoek uitgevoerd, dat onvolledig blijkt", constateerde PrpVenray-fractieleider Joep Gielens. "Er komt immers nog steeds nieuwe informatie naar buiten die nieuwe vragen oproept. Ook zegt Berenschot dat het waterschap onvoldoende medewerking heeft verleend aan het onderzoek. De vraag die dan bij ons rijst is: wat heeft men daar te verbergen? Wij sluiten ons daarom van harte aan bij de oproep van enkele partijen in het waterschap, gericht aan de provincie, met het verzoek om in te grijpen." ProVenray las de volgende feiten in het rapport: "De gemeenteraad is gedurende de totstandkoming van de gronddeal niet op de hoogte gebracht van de belangen die wethouder Loonen hierin heeft en de rol die hij hierin speelde. Wethouder Loonen heeft het vicevoorzitterschap van Waterbelang niet als nevenfunctie aangemeld. Door de opstelling van wethouder Loonen tijdens het proces van onderhandelingen heeft rolverwarring bij ambtenaren van waterschap en gemeente kunnen ontstaan. Dit leidde zelfs tot een brief van het waterschap gericht aan het Venrayse college met wethouder Loonen om voor de zaak van de maatschap van de familie te pleiten. En, zo vraagt Gielens zich af, heeft Loonen deze gronddeal die hij met toenmalig dijkgraaf Ger Driessen (CDA) afsloot, mede kunnen krijgen door zijn CDA-lidmaatschap en zijn positie als wethouder van de gemeente Venray? Wat ons betreft kan wethouder Loonen niet langer geloofwaardig als zodanig functioneren."
Samenwerking Venray (SV)
SV-fractieleider Martin Leenders komt al snel tot zijn conclusie: "Samenwerking Venray zegt het vertrouwen op in wethouder Loonen. Dat is niet iets dat je zomaar doet. Dat besluit hebben wij dan ook, gezien de consequenties die het politiek heeft, niet lichtvaardig genomen. Maar in de gegeven omstandigheid kunnen wij niet langer spreken van enig vertrouwen in de wethouder. De eindconclusie van Berenschot luidt dat Loonen voor het overgrote deel gehandeld heeft in overeenstemming met de gedragscodes. Let wel: voor het overgrote deel. Dus niet volledig. Dit rapport pleit wethouder Loonen niet volledig vrij. Hierdoor zal er een schijn blijven bestaan bij alle partijen. Bij burgers, andere overheden enzovoort. Een aanschoten wethouder zal minder serieus genomen worden, kan minder krachtig opereren en dat is uiteindelijk niet in het belang van de gemeente Venray. En dat belang voor de gemeente Venray is waar wij als fractie voor aan de lat staan."
PvdA
De Partij van de Arbeid kijkt volgens fractieleider Henk Bisschops niet alleen naar de feitelijke toetsing van het rapport, "We maken daarbij ook een morele en een politieke afweging", zegt Bisschops. "Wij zijn op de eerste plaats van mening dat je een combinatie van wethouderschap grondzaken met privé-grootgrondbezit niet zou moeten willen. Dat kan wat ons betreft eigenlijk niet. Wethouder Loonen zou ook beter moeten weten. Door zijn jarenlange ervaring kon hij weten dat die combinatie (uiteindelijk) vragen op zou gaan roepen. Hij is daar in 2014 en in 2018 ook op gewezen en hij heeft daarbij aangegeven dat hij zich dat bewust was. Bij de gronddeal in het Loobeekdal zouden ook bij wethouder Loonen alle alarmbellen moeten zijn gaan rinkelen. Je bent nu eenmaal 24/7 wethouder van een gemeente, het is bijna onvermijdelijk dat er uiteindelijk vragen over belangenverstrengeling gesteld gaan worden. Dat had de heer Loonen kunnen verwachten en dat is uiteindelijk ook gebeurd. Wij concluderen dat bij een aantal risicovolle situaties op z’n minst de schijn van belangenverstrengeling is opgeroepen. Dat is wethouder Loonen te verwijten."
SP
SP-fractieleider Jan Hendriks: "De SP waarschuwde al in 2010 dat het mogelijk weleens mis kon gaan met een grootgrondbezitter als wethouder. En diezelfde wethouder was ook nog eens Nederlands kampioen met nevenfuncties. En het is goed misgegaan. Vooral ook met het vertrouwen in de politiek bij de burgers van Venray. Mensen stellen daarbij ook het 'old boys'-network, de mannenbroeders van het CDA nadrukkelijk aan de orde. Een CDA dat zowel landelijk, provinciaal en nu ook plaatselijk sterk onder vuur ligt. Dit is de arrogantie van de macht die nu afbrokkelt. Strafrechtelijk zijn er geen feiten gepleegd en op het gebied van de integriteit heeft Loonen de schijn mee alles in het werk te hebben gesteld belangenverstrengeling tegen te gaan. Daar is hij ook grotendeels in geslaagd. En toch, voorzitter, blijft de SP het moeilijk vinden om alles nu met de mantel der liefde te gaan bedekken. Voor de SP is het duidelijk, er moet weer duidelijke en transparante politiek komen in Venray, de burger schreeuwt erom. En daarom vraagt de SP wethouder Loonen zeer dringend: hou de eer aan jezelf, stap nu op als wethouder zodat de gemeenteraad en ook het CDA in Venray met een schone lei opnieuw kan beginnen. Alle schijn van belangenverstrengeling zal vermeden moeten worden, daar hebben we als gemeenteraad nog een hele kluif aan."
Jan Loonen
"Elk wethouderschap, ook dat van mij, levert risicovolle situaties op, als het gaat om integriteit. Volgens mij draait het er in gedragscode vooral om dat je al het mogelijke doet om te voorkomen dat je in die valkuilen terechtkomt. Als ik dan opnieuw in de spiegel kijk, kan ik alleen maar naar eer en geweten en met volle overtuiging concluderen dat ik in alle opzichten en altijd aan de spelregels van de gedragscode heb voldaan. Meer dan dat zelfs. Niemand is volmaakt, niemand is onfeilbaar. Ook ik niet. Ik heb één fout gemaakt. Ik heb mijn bestuurslidmaatschap van de partij Waterbelang Limburg niet openbaar gemaakt op de lijst van nevenfuncties. Ik heb dat bestuurslidmaatschap wel aan de burgemeester gemeld. Wel gemeld dus, maar niet vermeld op de publieke lijst van nevenfuncties. Ook dat is geen operatie stiekem, maar is niet goed. Ik heb daarvoor wel een plausibele verklaring gegeven. Het is daarnaast een papieren functie die weinig om het lijf heeft en het speelt jaren na de bewuste deal in het Loobeekdal. Het heeft er geen enkele invloed op gehad."
