Theodorus Hendrikus Houba.
Theodorus Hendrikus Houba. Foto: RooyNet

Thei Houba (1868-1939)

Venray | Theodorus Hendrikus Houba werd op 5 januari 1868 in Venray geboren als zoon van de uit Tegelen afkomstige Peter Paulus Houba, die destijds het beroep van kuiper uitoefende aan de Langstraat in Venray. Thei Houba was een markant onderwijsfiguur in Venray vanaf 1889 tot aan zijn pensionering in 1927.


Na hem waren ook generaties lang nakomelingen werkzaam als kleuterleidster, onderwijzer of leraar. Na de lagere school volgde hij de opleiding tot onderwijzer aan de Rijksnormaalschool die vanaf 1 april 1882 in Venray startte. Hij was toen 14 jaar. Hij moet een van de eerste leerlingen zijn geweest. Die opleiding kon, na het succesvol afleggen van een toelatingsexamen, vanaf de 14-jarige leeftijd starten en duurde 4 jaar. Er was op een Normaalschool zoals in Venray geen opleidingsmogelijkheid voor het behalen van de hoofdakte, een vereiste om hoofd der school te kunnen worden. Daarvoor kon men slechts terecht op een Normaalschool in een provinciehoofdstad.


Hoofdakte

Degenen die dat destijds deden zochten dan een baan als onderwijzer in de buurt van een provinciehoofdstad en volgden op zaterdagen de opleiding voor de hoofdakte. En zo kwam Thei als jong en onervaren onderwijzer terecht in Noorbeek (in het uiterste zuiden van Limburg) en volgde de hoofdakte-opleiding in Maastricht.


Benoeming

De ingangsdatum van zijn benoeming in Noorbeek is niet exact bekend, dit moet ergens in 1886 / 1887 zijn geweest, maar wel die van zijn ontslagdatum daar, want per 1 oktober 1889 werd hij door de gemeenteraad benoemd tot onderwijzer aan de openbare lagere jongensschool in de Schoolstraat in Venray. Hij was toen in het bezit van de hoofdakte.

Thei Houba was een markant onderwijsfiguur

Per 1 april 1896 volgde zijn benoeming tot hoofd der openbare lagere school in Merselo, gevolgd door benoeming in dezelfde functie in Oostrum per 1 juli 1901. Dat is hij tot aan zijn pensionering per 1 oktober 1927 gebleven. De gemeenteraad van Venray verleende hem per die datum eervol ontslag.


Privéleven

Opmerkelijk is dat zijn Noorbeekse periode in zijn privéleven een belangrijke rol bleef spelen. Want hij huwde aldaar op 27 oktober 1897, acht jaar na datum van zijn ontslag als onderwijzer daar, met Maria Hubertina Henssen, geboren te Noorbeek op 8 september 1866. Blijkbaar was de liefde ontstaan in zijn onderwijzersperiode aldaar en was de vlam in de tussentijd, op zo’n grote afstand met zo'n beperkte vervoersmogelijkheden destijds, nog niet gedoofd.


Merselo

Het jong getrouwde stel vestigde zich in Merselo waar Thei toen in 1897 dus hoofd der school was. Uit dit huwelijk werden vijf kinderen geboren. Twee van hen traden in het voetspoor van Thei, te weten dochter Maria (1901), onderwijzeres in Wanssum en Oostrum bekend als 't Jufke of als Juf Houb en zoon Hub (1905), onderwijzer in Wanssum en aan de BLO-school in Venray, alsmede leraar aan de Handelsavondschool aldaar.


Onderwijzerskring

Van Thei is verder bekend dat hij actief lid was van de onderwijzerskring in de kop van Noord-Limburg. Er zijn verschillende foto's bekend die daarvan het bewijs leveren. Ook zijn er heel veel jaarlijkse klassenfoto's van vele leerjaren van de lagere school van Oostrum en steeds is Thei op die foto's te zien, zittend linksonder. Ongetwijfeld is hij ook actief geweest in het verenigingsleven van Oostrum.


Geschiedenis

Daarnaast was hij van 11 februari 1903 tot aan de opheffing daarvan in 1915 leraar/ onderwijzer aan de Rijksnormaalschool in Venray. Hij gaf het vak vaderlandse geschiedenis.


Geitenfokkerij

Opmerkelijk is het gegeven dat Thei gedurende 25 jaar (1913-1938) voorzitter is geweest van de Provinciale Vereniging ter bevordering der geitenfokkerij in Limburg. Blijkbaar zette hij zich in voor 'de kleine luiden', die zich geen koeien konden veroorloven. Bij zijn afscheid als voorzitter werd hem een treffend geschilderd portret aangeboden, vervaardigd door de bekende Roermondse kunstschilder Windhausen. Dat schilderij hangt tot op de dag van vandaag nog in de hal van de woning van kleinzoon Jan Houba in Venray.


Thei overleed op 21-10-1939 in Oostrum.