De Sint Jozefhof in Smakt
bijzonder monument
Smakt | In de maand maart brengen veel bedevaartgangers een bezoek aan Smakt vanwege de feestdag van Sint Jozef op 19 maart. Bovendien heeft paus Franciscus het jaar 2021 uitgeroepen tot Sint Jozefjaar. Reden om, in de wetenschap dat de bedevaartgangers momenteel ernstig worden beperkt door de corona-maatregelen, aandacht te schenken aan Smakt als bedevaartplaats van Sint Jozef.
Middelpunt van de verering is de Sint Jozefkapel uit 1699 (rijksmonument) aan de Sint Jozeflaan. Daartegenover, aan de overzijde van de spoorlijn, werd in 1954 de nieuwe begraafplaats aan de Pelgrimslaan ingericht. Die begraafplaats is, met de bijzondere inbreng van de familie Hagemeijer, vereerders van St. Jozef, eveneens in het teken van Sint Jozef komen te staan. Die begraafplaats herbergt de zogenoemde Sint Jozefhof die gevormd wordt door een centraal praalgraf te midden van twee kerkhofmuren voorzien van bijzondere plaquetten.
Tijdens de aanleg van de nieuwe begraafplaats aan de Pelgrimslaan, kreeg rector Heijnen van een enthousiaste Jozefvereerder, de heer H. Hagemeijer uit Maastricht, zeven plaquetten van geglazuurd keramiek aangeboden om in te metselen in de twee kerkhofmuren (foto 1 noordelijke muur met entree, gezien vanuit het kerkhof, foto 2 en 5 zuidelijke muur). Die plaquetten bevatten afbeeldingen met de zeven smarten en vreugden van Jozef en Maria.
Zij zijn gemaakt door beeldhouwster Jos Hagemeijer (3, zelfportret uit 1942), dochter van de heer H. Hagemeijer. Jos Hagemeijer werd in 1920 op de feestdag van Sint Jozef geboren en werd naar Sint Jozef vernoemd met als roepnaam Jos. Zij trouwde met Willem Hofhuizen. Jos maakte de plaquetten In een periode waarin zij worstelde met haar huwelijksproblemen. Zij deed daarmee een beroep op Sint Jozef als patroon van het christelijke huisgezin. De plaquetten werden door Jos Hagemeijer genummerd met Romeins cijfers.
Twee plaquettes (I en VII) zijn opgenomen in de noordelijke kerkhofmuur, de overige vijf (II t/m VI) in de zuidelijke kerkhofmuur (5). Per plaquette zijn één smart (links) en één vreugde (rechts) uitgebeeld. (Horizontale) Latijnse bijbelteksten op de bovenrand (smart) en onderrand (vreugde) geven de betreffende gebeurtenis aan. Zie de voorbeelden VII in (4) en IV in (6).
Toen de vader van Jos in 1957 overleed, bleek dat hij bij testament had bepaald dat hij in Smakt begraven zou worden. Zijn graf kreeg een centrale plek op de begraafplaats. Het is een praalgraf geworden door het prachtige beeldhouwwerk (7) van Jos Hagemeijer. In 1966 overleed de moeder van Jos en werd in het graf bijgezet. Willem Hofhuizen (overleden in 1986) en Jos Hofhuizen – Hagemeijer (overleden in 1991) zijn beiden begraven in Maastricht.
Foto en tekst: Frans de Roos. Bronnen: onder andere: Domien Hofhuizen, incl. foto 3 met toestemming publicatie. Stichting Venray Monumentaal (SVM): secretariaat: Hoofdstraat 23, 5864 BC Meerlo. E-mail: venraymonumentaal@live.nl