Pastoor Jo Janssen in zijn element
Pastoor Jo Janssen in zijn element Foto: Chris Smits

Wie is ... pastoor Jo Janssen

Bergen | Wie is toch die man met die forse inmiddels grijze wenkbrauwen en die woeste blik in zijn ogen. Wiens stem tijdens kerkelijke gezangen boven iedereen uit stijgt en met zijn opmerkingen soms op de tenen van anderen gaat staan.

We hebben het over de 77-jarige pastoor Janssen die na vooral een arbeidzaam leven als aalmoezenier in het leger inmiddels 22 jaar actief is als pastoor van de St. Petrusparochie in Bergen. En die zolang zijn gezondheid het toelaat, de kerkdeur nog niet achter zich dichttrekt. Zelf noemt hij zich een solist, een boekenman die hoopt dat zijn ogen het nog lang zullen blijven volhouden. Ook vindt hij zichzelf best een eigengereid kereltje die eigenlijk heel schuchter is maar wel een hoop lawaai maakt. Hoe het ook zij, de weg naar de kerk, naar het pastorale werk, had de in het Limburgse Helden geboren Jo Janssen al op jonge leeftijd gevonden.

Misdienaar of koorzanger is hij nooit geweest tijdens de zondagen dat hij de Heldense kerk bezocht maar de liturgie en alles wat ze allemaal in de kerk deden, vindt hij allemachtig interessant. Ook vragen over het leven, over mens zijn en maatschappelijke vraagstukken triggeren de jonge Jo die het liefst zo snel mogelijk het beklemmende dorpsleven in Helden wil ontvluchten. Op 11-jarige leeftijd meldt hij zich bij de plaatselijke pastoor met de wens naar het seminarie in Rolduc te willen. Een wens die een jaar later in vervulling gaat.

"Ik heb me op het internaat enorm thuisgevoeld"

Gedurende 12 jaar is Jo in Rolduc intern in opleiding geweest. Een periode die hij altijd als prettig heeft ervaren. "Ik heb me op het internaat enorm thuisgevoeld", zegt Jo als hij terugkijkt naar die periode. Hij ontwikkelt daar in die gesloten gemeenschap van 350 leerlingen het overlevingsgevoel en de eigenschap om mee te gaan met de stroom zonder op te vallen. Een eigenschap die zeker van pas komt in zijn latere werkkring als aalmoezenier in het
leger.

Maar eerst wordt hij na 2 jaar filosofie en 4 jaar theologie in 1968 tot priester gewijd en als kapelaan aangesteld in de St. Martinusparochie in Venlo. Jo: "Na zoveel boekjes en discussies wilde ik aan het werk. Voor de parochianen was het wel even wennen, toen ik met mijn Puch aankwam. Met de vrijheid van de jaren 60 nog in gedachten waren we heel makkelijk benaderbaar en stonden midden tussen de mensen. We waren ook de hele dag op straat en kwamen bij verenigingen en het politiebureau over de vloer."

"In die tijd veranderde er veel in de krijgsmacht"

Dat pastoraal werk heeft hij 12 jaar gedaan totdat hij benaderd wordt om reserve aalmoezenier te worden. Eerst in Venlo, daarna in 1980 in Seedorf waar hij bij de Limburgse Jagers de vuurproef heeft doorstaan en met de soldaten zogezegd met de benen in de modder heeft gestaan. Seedorf was een goede leerschool want daarna mocht hij 4 jaar naar het verbindingsopleidings-centrum in het Gelderse Ede.

Aansluitend werd hij gedurende 10 jaar als brigade aalmoezenier aangesteld in Assen. "In die tijd veranderde er veel in de krijgsmacht", herinnert Janssen zich nog goed. "De dienstplicht verdween, er kwamen vrouwen en het leger kreeg te maken met vredesmissies. Wat is er dan geoorloofd? Hoe ga je om met geweld en hoe zorg je ervoor dat het individu niet het slachtoffer wordt van groepsgedrag? Als geestelijk verzorger ben je er voor de mens, voor de meest kwetsbaren."

Tekst Frans Thonen