De trots van Gerard Stoks
Venray | De St. Petrusmolen in Venray is weer volop in bedrijf. De afgelopen zomer gerestaureerde molen draait weer iedere zaterdag tussen 13.00 en 16.00 uur. De gepassioneerde molenaars Appie Koenders en Coby Weerts laten de molen draaien en geven bezoekers een gratis rondleiding en tekst en uitleg hoe het karakteristieke gemaal functioneert.
"Het hout aan de buitenkant van de molen was door houtschimmel aangetast, vandaar de restauratie. Er was een gevaar dat balken naar beneden zouden komen. Vandaar dat in november 2019 de molen is stopgezet", legt eigenaar Gerard Stoks uit waarom het grootonderhoud in de zomermaanden noodzakelijk was. De St. Petrusmolen kwam in 1937 in het bezit van de familie Stoks. "De molen was eerst van mijn opa en vervolgens van mijn vader. In 1991 heb ik hem overgenomen. Het is dus al zo'n dertig jaar als eigendom in mijn bezit." Het hele staartwerk, in molenaarstermen, werd in de maanden juni en juli vervangen. De lange en korte spruit, staart en twee lange en twee korte schoren werden onder handen genomen. Het grenen en gedeeltelijk eiken hout werd vervangen door Bilinga, een Noord-Afrikaanse houtsoort. "Het grenen en eiken houtwerk was niet duurzaam genoeg voor een langere tijd. Bilinga is heel duurzaam en hoeft de komende vijftig, zestig jaar niet vervangen te worden."
Naast de vervanging van het houtwerk werd ook de kap nagekeken en hersteld. Stoks: "De molen is nu voor 95 procent klaar voor de komende decennia. Onderhoud blijf je altijd houden, maar de wieken, roedes en de molenromp, die een jaar of tien geleden is uitgevoegd, zijn nu in prima staat. En ook binnen is de molen in uitstekende conditie." Aan de restauratie hing een kostenplaatje van bijna 40.000 euro. Het bedrag werd bij elkaar gebracht door bijdragen van het Molenfonds, het Prins Bernhard Cultuurfonds, de gemeente Venray en uit eigen middelen. Stoks steekt met name de gemeente Venray een pluim op de hoed. "Zij reageerden heel snel op mijn verzoek om subsidie, dachten met me mee en deden een substantiële bijdrage. Mede door hun bereidwilligheid kon ik ook andere fondsen, zoals het Molenfonds, over de streep trekken. Niets dan lof voor de gemeente. Mede dankzij haar steun staat de molen er nu weer prachtig bij. Kan een stukje Venrays historie behouden blijven."
De historie van de St. Petrusmolen gaat terug tot 1855. In dat jaar kregen de Venrayse molenbouwers, de gebroeders Wijnhoven, de opdracht tot de bouw van de molen. Nog geen jaar later, op 29 juni 1856, op de feestdag van St. Petrus, werd de molen in gebruik genomen. Boven de ingang van de molen werd een gedenksteen aangebracht met de beeltenis van St. Petrus en daaronder de spreuk:
Sint Petrus Molen
Wil God bewaren
Gerard Stoks: 'De molen is nu weer in prima staat'
voor vuur en stormen
nog honderd jaren.
De molen werd in de loop der jaren verschillende malen grondig opgeknapt. Dat gebeurde bijvoorbeeld in 1914 en 1918, waarbij de laatste keer de houten wieken werden vervangen door stalen. In 1938, de molen was toen amper een jaar in bezit van de familie Stoks, werd een zeer grondige restauratie doorgevoerd. De molen kreeg toen ook zogenaamde stroomlijnwieken. In november 1940, het eerste oorlogsjaar, raasde een zware storm over Nederland. De molenkap met de wieken werd van de St. Petrusmolen gerukt en tegen de grond gesmakt. Pas een half jaar later kon de molen weer in gebruik worden genomen. De St. Petrusmolen kwam, met slechts een granaatinslag,vrij ongeschonden uit de oorlog. De naoorlogse plannen om de molen machinaal, zonder windkracht dus, te laten draaien, zijn nooit uitgevoerd.
In de zomer van 1964 liet Piet Stoks, de vader van de huidige eigenaar Gerard, de molen weer eens grondig opknappen. Nieuwe wieken, een koningsspil en een nieuwe kap werden aangebracht. Het metselwerk werd waterdicht gemaakt. De toenmalige burgemeester Custers nam de molen weer officieel in gebruik. Voordat Gerard Stoks in 1991 de molen overnam van zijn vader, vond nog een grote restauratie plaats. Gerard Stoks is trots op de familiehistorie en het behoud van de karakteristieke molen is voor hem van levensbelang. "Ik ben een hele trotse eigenaar die er alles aan doet om de molen in een zo goed mogelijke staat te houden. We staan in de top drie van Nederland als het gaat om de best onderhouden particuliere molens. Uit liefde voor de molen steek ik er geld in. Bovendien is het een hobby, ik steek ook enorm veel energie in het behoud. Daarnaast is het een prachtig visitekaartje voor mijn bedrijf, Stoks Meubelen, dat in de molen is gevestigd. We krijgen veel aanloop van toeristen. De Duitse klanten die hier komen spreken van een beleving. Daar ben ik heel trots op."
