'Eén keer in 100 jaar zo'n stortbui'
Venray | De vele natte voeten, ondergelopen kelders, blank staande wegen en overgestroomde pleinen en parken na de tropische hoosbui van vorige week donderdag maken duidelijk dat de waterhuishouding in Venray niet afdoende is. Maakt het gemeentebestuur zich hier zorgen over, worden deze stortregens nog als incidenten beschouwd of worden maatregelen genomen om dergelijke wateroverlastsituaties in de toekomst het hoofd te bieden? De gemeente geeft uitgebreid antwoorden op vragen hierover van nieuwskrant Peel en
Maas.
Is de gemeente Venray er zich van bewust dat de wateroverlast door overvloedige regenval in korte tijd, een steeds groter probleem in Venray aan het worden is? Zijn er plannen om die overlast aan te pakken?
'Donderdagavond zijn delen van de gemeente Venray getroffen door een bijzonder zware regenbui. Zo viel in de kern Venray in ruim anderhalf uur zo’n zeventig millimeter regen. Dat komt dicht in de buurt van wat er in Nederland gemiddeld in de gehele maand augustus zou moeten vallen (78 millimeter). Een regenbui waarin in anderhalf uur zeventig millimeter water valt komt één keer in de ruim honderd jaar voor. In deze regenbui zat een piek waarbij er in één uur 65 millimeter viel. Dat is een gebeurtenis die één keer in de 250 jaar voorkomt.'
'In andere delen van de gemeente viel veel minder regen. In bijvoorbeeld Vredepeel en Ysselsteyn viel maximaal tien millimeter. Dit om aan te geven dat er grote verschillen zijn in neerslag over de gemeente en dat dit een zeer uitzonderlijke regenbui is geweest.'
'Nederland, en ook in Venray, is er zich van bewust dat als gevolg van de opwarming van de aarde het klimaat verandert. Een van die gevolgen is dat het weer extremer wordt. De totale hoeveelheid regen verandert misschien niet, maar de regenbuien worden wel zwaarder. De temperatuur neemt bijvoorbeeld ook toe (hittestress). Wat betreft wateroverlast: in Venray zijn inderdaad plannen om de overlast als gevolg van deze klimaatverandering aan te pakken. Deze zijn voor een deel al in uitvoering, een deel staat op de planning.'
Hoe zien die plannen eruit?
In Venray viel in anderhalf uur 70 millimeter regen
'Er zijn verschillende plannen in uitvoering om de negatieve gevolgen aan te pakken. Eem opsomming:
1. Door het afkoppelen van verhard oppervlak van de riolering. De gemeente verleent hier subsidie voor. Hierdoor wordt het water niet meer via de riolering afgevoerd, maar wordt het ter plekke geïnfiltreerd. Vanaf 2012 zijn er in totaal al zo’n 750 woningen in de gemeente Venray
afgekoppeld.
2. Door het aanleggen van wadi’s waardoor het hemelwater daar kan infiltreren.
Bij het vervangen van riolering (omdat het versleten is) of bij nieuwe woonwijken wordt standaard gekozen voor het aanbrengen van een gescheiden rioolstelsel: één buis voor het vuile water en één buis voor het relatief schone hemelwater. Het liefst wordt het hemelwater dan door middel van een infiltratieriool ter plekke geïnfiltreerd. Dat wat dan niet ter plekke kan infiltreren, wordt naar een centrale infiltratievoorziening gebracht, bijvoorbeeld een wadi.
3. Door te eisen dat bij nieuwbouwwoningen hemelwater niet meer op de riolering wordt geloosd, maar op eigen terrein wordt verwerkt.
Dit is een doorlopend proces, en geldt voor de gehele gemeente Venray.
4. Door bij bekende overlastlocaties de afvoer van hemelwater te verbeteren.
De gemeenteraad heeft in 2015 geld beschikbaar gesteld om een aantal overlastlocaties in de gemeente Venray aan te pakken. Het programma loopt tot 2028.'
Heeft de gemeente in kaart waar de plaatsen in Venray zijn die bij zware regenval steevast met wateroverlast hebben te maken?
'Er is een overzicht van locaties die overlast kunnen ondervinden, maar dit is altijd afhankelijk van de zwaarte van de regenbui. Specifiek: afhankelijk van de zwaarte van de regenbui ontstaat ergens in onze gemeente overlast. Bij een regenbui die één keer in de vijf jaar voorkomt zijn er op een beperkte schaal overlastlocaties. Als de bui zwaarder wordt, bijvoorbeeld een regenbui die één keer in de tien jaar valt, zijn er meer overlastlocaties. Bij een regenbui als afgelopen donderdag die één keer in de honderd jaar voorkomt zijn er nog meer locaties met wateroverlast.'
Kunnen inwoners van Venray die vaak wateroverlast ervaren eventuele schade op de gemeente verhalen vanwege nalatigheid?
'In principe moeten inwoners hun schade melden bij de verzekeringsmaatschappij. Zeker als inwoners verschillende keren wateroverlast hebben ondervonden, kijken we als gemeente altijd naar wat de omstandigheden zijn die geleid hebben tot die overlast.'
Verstening in de kernen aanpakken kan een (deel) van de oplossing zijn. Hoe gaat de gemeente Venray daarmee om?
'Zoals eerder gezegd, verleent de gemeente subsidie voor het afkoppelen van het verhard oppervlak. Ook de Operatie Steenbreek levert een bijdrage aan een klimaatbestendige en gezonde leefomgeving. Voor meer informatie hierover is de site www.venray.nl/operatie-steenbreek hierover te raadplegen.'
In enkele buurgemeenten worden waterbekkens aangelegd, ook ondergronds. Kan dat ook voor Venray een oplossing zijn?
'In andere vorm doen we dit al: de eerder genoemde wadi’s zijn hier een (bovengronds) voorbeeld van. En in de Hogeweg in Oirlo hebben wij door middel van steenwol een ondergronds waterreservoir van 240 kubieke meter aangelegd.'
De wateroverlast is (vermoedelijk) het gevolg van het veranderende klimaat: lange droogteperioden, in korte tijd heftige stortregens met veel wateroverlast. Op welke wijze maakt klimaatadaptatie onderdeel uit van het huidige beleid en moet dat beleid eventueel worden aangepast, met bijvoorbeeld het nemen van versnelde maatregelen?
'De klimaatverandering maakt zeker onderdeel uit van het beleid (zie ook de eerder genoemde projecten). Dit beleid wordt met enige regelmaat aangepast aan de nieuwste inzichten met betrekking tot de klimaatverandering.'
Het gemeentehuis liep bij eerdere hoosbuien waterschade op. Ia dat afgelopen donderdag ook het geval geweest?
'De gemeente heeft als gevolg van de hevige regenbuien van donderdag 13 augustus géén waterschade aan het gemeentehuis opgelopen. Naar aanleiding van wateroverlast zoals deze in het gemeentehuis heeft plaatsgevonden enkele jaren geleden, heeft gemeentelijk gebouwbeheer aanpassingen laten doen aan zowel de hemelwaterafvoeren als de waterberging- en infiltratiesystemen rondom het gemeentehuis. Deze al uitgevoerde maatregelen bleken, voor de regenbuien zoals die plaatsvonden op 13 augustus, in ieder geval
afdoende.'