De Eedgenoten van de Zwarte Bok.
De Eedgenoten van de Zwarte Bok. Oude foto

De Eedgenoten

Castenray | Toneelvereniging ‘Vondel’ uit Castenray speelde in 1957 in het patronaat het kostuumstuk ‘De Eedgenoten van de Zwarte Bok’, een buitengewoon spannend toneelstuk over de Bokkenrijders.


Het was een toneelspel in vier bedrijven en tevens een van de mooiste en meest meeslepende toneelstukken van na de oorlog. Het was oorspronkelijk geschreven door Jac Keijsers uit America, onderwijzer te Griendtsveen. De kleding voor het toneelspel werd gehuurd bij een verhuurbedrijf van toneelrekwisieten in Utrecht en de kisten met de spullen kwamen per spoor naar Oostrum, waar ze door de spelers op het station moesten worden opgehaald. Op initiatief van en onder de enthousiaste leiding van de geweldige toneelspeler/regisseur Ré Mathijssen – doodgraver in Horst – durfde Vondel het aan dit stuk in studie te nemen. Achteraf met succes. Het toneelspel over de Bokkenrijders is niet alleen in Castenray diverse malen gespeeld. Het werd in totaal acht keer opgevoerd in verschillende plaatsen, onder meer in Venray in de Wilhelminazaal, in Overloon en in Horst.


Volgens de overlevering waren de Bokkenrijders een bende rovers die in de achttiende eeuw verschillende streken onveilig maakten. In Nederland hield de bende vooral huis in Zuid-Limburg en vlak over de grens met Duitsland. De Belgische Bokkenrijders hielden huis in de Kempen en de omgeving van Luik. De strooptochten waren over het algemeen gericht tegen boerderijen en pastorieën. Het verhaal gaat dat de rovers een pact met de duivel hadden gesloten en zich 's nachts op bokken voortbewogen. In de periode waarin de bende actief was, werd martelen nog toegepast om informatie van een verdachte los te krijgen bij een verhoor. Het is daarom niet zo verwonderlijk dat er door de pijn namen van onschuldigen werden gegeven of verzinsels werden verteld om het martelen te stoppen. Ook werden dieven en andere bendes aangezien voor Bokkenrijders. Strenge rechters maakten uiteindelijk met behulp van de pijnbank en galg en rad een einde aan de bendes van de Bokkenrijders. In totaal werden er ongeveer zeshonderd mensen berecht en veroordeeld tot de doodstraf door ophanging.


Staand v.l.n.r.: Tinus Emonts; Hândrie Kuijpers; Mia Kuijpers; daarboven Toon Kuijpers; Toon Rambags; Toon Cremers; Jet Rambags; regisseur Ré Mathijssen; Jan Rambags sr.; Tinus Kuijpers; Jan Weijs; Teng Jeuken. Midden zittend links Fien Duijkers en rechts Mia
Baltussen.


Bron: Stichting Heemkundig Genootschap Castenray. Kijk ook eens op www.rooynet.nl. Daar vindt u tal van oude foto’s, films, documenten en geluidsfragmenten. Ook kunt u daar oude jaargangen van Peel en Maas en het Genealogisch Archief van de Gemeente Venray inzien.


Werkgroep RooyNet/Historisch Platform Venray