'Dankbaar voor deze missie' (2)
Venray | Het is 25 jaar geleden dat Venraynaar Hans Berkers (49) terugkeerde als militair van Dutchbat 3, een Nederlands infanteriebataljon dat onder commando van de Verenigde Naties deel uitmaakte van de UNPROFOR vredesmacht van de Verenigde Naties in Bosnië. Een uitzending die tot op de dag vandaag impact heeft. In een tweeluik in Peel en Maas kijkt Berkers terug op de gebeurtenissen in 1995. Vandaag het tweede en laatste deel.
De val van Srebrenica (ook bekend als het bloedbad van Srebrenica) op 11 juli 1995 was de inname van de Bosnische stad Srebrenica en de daaropvolgende deportatie en genocide van meer dan 7000 moslimjongens en -mannen door Bosnisch-Servische troepen. Het exacte aantal slachtoffers is nooit vast komen te staan. Het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies ging in 2002 nog van ongeveer 7000 doden uit, maar het Bosnische herdenkingscentrum heeft tot aan 2009 8373 slachtoffers geteld. Tot juli 2012 zijn daarvan slachtoffers 6838 geïdentificeerd.
Omgekomen
Ook de Nederlandse dutchbatters kwamen niet ongeschonden uit de strijd. Tijdens de missie verloren twee collega’s van Hans Berkers het leven. "Jeffrey Broere en Raviv van Renssen zijn beiden omgekomen door oorlogshandelingen. Dit verlies heeft zeker bij iedereen een enorme impact gehad. Door de regels waar we ons aan moesten houden, konden we niets terugdoen. Dit gaf een gevoel van machteloosheid en zorgde voor heel veel frustratie."
'De Nederlandse regering heeft aan alle kanten gefaald'
Er gaat dan ook geen dag voorbij zonder dat hij terugdenkt aan de missie. Berkers: "We moeten het verhaal over de gebeurtenissen tijdens de val van Srebrenica blijven vertellen. Hoe is het mogelijk geweest dat de hele wereld heeft toegekeken naar de genocide die het Servische leger uitvoerde in 1995? Dit met de Tweede Wereldoorlog in ons achterhoofd." Dutchbat 3 zal volgens hem altijd een gevoelig item blijven in de geschiedenis van Europa en met name die van Nederland. "De Nederlandse regering heeft aan alle kanten gefaald in de uitvoering maar ook zeker in de nazorg van deze missie. De manier waarop het bataljon weg werd gezet in de media en de manier waarop je als lafaard werd aangesproken door mensen die weten dat je erbij bent geweest. Dat doet nog steeds pijn. Gelukkig wordt de laatste jaren het eerlijke verhaal verteld en merk ik dat er een omslag heeft plaatsgevonden over de manier waarop men nu over ons denkt. Af en toe word ik ook wel eens gevraagd om een presentatie te geven. Dat is leuk om te doen en kan ik met foto’s dieper ingaan op deze missie."
Veteranen
Hans Berkers zet zich actief in voor de veteranen in ons land. Samen met twee vrienden, beiden ook veteraan, richtte hij een aantal jaren geleden het Veteranencafé Venray op. Iedere laatste donderdag van de even maanden komen veteranen vanaf 18.00 uur bij elkaar bij café de Klokkenluider in Venray. "Ons doel was om samen met mede-veteranen iedere twee maanden bij elkaar te komen om samen een biertje te drinken en wellicht verhalen te vertellen. Voor mij is het geen vorm van verwerking, maar dat is een persoonlijk gevoel. De momenten dat wij bij elkaar komen, moeten laagdrempelig zijn waarbij iedereen zich gewaardeerd voelt, ongeacht de missie waar je aan deelgenomen hebt."
'Ik heb de missie een plaats kunnen geven'
De Venraynaar is inmiddels drie keer op missie geweest. De uitzending naar Srebrenica heeft de meeste impact gehad op zijn leven. "Ik weet niet of ik de missie al verwerkt heb. Iedere dag denk ik er wel en paar keer aan. Ik heb het een plaats kunnen geven en ik kan er makkelijk over praten. Het proces van verwerken zal ik voor de rest van mijn leven blijven uitvoeren denk ik. Ik ondervind daar overigens geen hinder van."
Nu, 25 jaar later en terugkijkend op de missie, heeft het hem veel meer gebracht dan alleen maar zelfvertrouwen. "Iedere dag weer waardeer ik dat we het heel erg goed hebben in Nederland. Voor iedereen is het de normaalste zaak van de wereld dat wanneer je de kraan met het rode puntje open draait, er warm water uit komt. De missie heeft mij de persoon gemaakt die ik nu ben. Het heeft mij geleerd dat ik de kleine dingen in het leven enorm waardeer en dat ik bewust keuzes kan en mag maken. Het klinkt misschien en beetje raar, maar ik ben er dankbaar voor dat ik deze missie heb mogen meemaken."