Een sleepboot trok de zandzuiger door de doorbraak in de dam.
Een sleepboot trok de zandzuiger door de doorbraak in de dam. Foto: Jan Strijbos

Zandzuiger verplaatst

Castenray | Het was vorige week een tijdrovende en moeilijke onderneming aan de Diepeling in Castenray.


De zandzuiger die enkele jaren lang in de hoek spoorlijn/Roland/Klein Oirlo aan de noordzijde van de Diepeling zijn werk deed, moest verplaatst worden naar de zuidelijke plas. In de noordelijke plas werd namelijk onlangs het laatste zand en grind gewonnen, zodat daar de oevers kunnen worden afgewerkt. Het ontgrondingsgebied De Diepeling is inmiddels ruim honderd hectare groot en bestaat uit een grote plas water die doorsneden wordt door een dam. In 1987 eisten Gedeputeerde Staten nog dat er na de ontgronding één ononderbroken plas moest ontstaan en niet twee of drie kleinere plassen. Men wist toen nog niet dat het ontgrondingsgebied in de loop van de jaren drastisch uitgebreid zou worden.


Zo bestond het ontgrondingsgebied in 2012 al uit circa 70 ha water en circa 20 ha oevers en randstroken. Met het aanleggen van de dam werd een aantal voordelen beoogd. De dam moest voorkomen dat de grondwaterstanden als gevolg van de nieuwe ontzandingen in de omgeving zouden dalen. Ook zou de dam door dieren, zoals dassen, als migratieroute tussen de oost- en westoever gebruikt kunnen worden. Met de aanleg van de dam werd in december 2008 begonnen en in augustus 2014 was de dam klaar en konden de damoevers worden afgewerkt. En nu de zandzuiger verplaatst moest worden, vormde de dam een obstakel. Daarom werd onlangs een smalle doorbraak in de dam gemaakt, waardoor de zandzuiger naar de zuidelijke plas gesleept kon worden. Op zich zou dat weinig problemen opleveren, ware het niet dat achter aan de zandzuiger een circa honderd meter lange sleep van
buizen zat.


De buizen dreven op enkele tientallen pontons en daarom moest de lange sleep recht achter de zandzuiger komen om door de doorbraak te kunnen. De harde wind speelde echter behoorlijk parten, waardoor de sleep naar de oever dreef. Met een bootje werden de buizen naar het midden van de plas geduwd, maar even snel dreef het geheel weer richting oever. Toen de sleepboot de zandzuiger door de doorbraak in de dam had getrokken, werd de sleepboot losgekoppeld en voer deze terug de noordelijke plas in. Elke ponton moest vervolgens afzonderlijk met de sleepboot door de doorbraak geduwd worden. Dat viel nog niet mee, maar na vele uren was de klus dan toch geklaard. De doorbraak in de dam zal binnenkort weer gedicht worden. De zandzuiger ligt nu aan de achterzijde van het werkeiland, eigenlijk schiereiland, waarop de sorteerinstallatie staat. De enorme installatie wordt voor en na verplaatst, zodat het zand en grind onder het werkeiland weggezogen kunnen worden.


In 2023 loopt de ontgrondingsvergunning van de firma Teunesen af en moet er een ruim honderd hectare groot natuurgebied ontstaan zijn. Dan zou een periode van 48 jaar winning van zand en grind voorbij moeten zijn. Of er moet voor de zoveelste keer een vergunning voor uitbreiding verstrekt worden. Deze uitbreiding zou nog een klein stuk aan de zuidkant kunnen richting Lollebeek en Groote Molenbeek.


Stichting Heemkundig Genootschap Castenray heeft enkele weken geleden in samenwerking met de firma Teunesen een monument geplaatst ter herinnering aan 45 jaar winning van zand en grind in de Diepeling. Het monument bestaat uit een groot anker, waaraan in het verleden de zandzuiger verankerd lag. Bij het monument heeft de heemkundestichting een groot informatiebord geplaatst. Ook heeft heemkundevoorzitter Jan Strijbos een 464 pagina's tellend boek geschreven over de Diepeling. Het boek met negentien hoofdstukken en harde kaft kost € 29 en is te bestellen via jan.riky.strijbos@gmail.com of
06-15587356.