Elk monument is interessant en leerzaam leermonument
Venray | Op de Open Monumentendag 2020 in het weekend van 12 en 13 september staat het onderwerp educatie centraal. Dat geschiedt onder het landelijk thema Leermonument. Van elk monument kan men specifieke kennis opdoen. Motiveringen van een beschermde status van een gebouw/object vinden wij in de omschrijvingen van elk gemeentelijk monument en rijksmonument. Daarvan zijn de rijksmonumenten het belangrijks vanwege hun nationale betekenis.
Rijksmonumenten worden aangewezen door de rijksoverheid. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed publiceert op de website: https://monumentenregister.cultureelerfgoed.nl actuele gegevens van elk rijksmonument. Aan die website ontleenden wij de volgende gegevens van de St. Petrus' Bandenkerk, Venrays belangrijkste monument:
Monumentennummer: 37209. Grote Markt 24 5801 BL Venray. Actualiteit gegevens: 22-12-2017. Status: rijksmonument. Inschrijving register: 21 januari 1970. Alsook de volgende omschrijving: Sint Petruskerk. Monumentale laatgotische pseudobasiliek met diep middenkoor, XV B; toren na verwoesting in 1944-'45 vervangen door een nieuwe, die in 1950 is voltooid. Tot de zeer belangrijke inventaris behoren o.a.; barokke tochtportalen, 1692, barokke preekstoel, 1679, renaissance doopvont XVId, laatgotische koperen lezenaar, XVd. Beeldhouwwerken, waaronder: Beelden van een calvarie, circa 1500; Marianum, circa 1500; crucifixen; St. Petrusbeeld, XVIa, elf apostelbeelden tegen de pijlers, XVI; enige madonnabeelden en beelden van andere heiligen, XV-XVI. Op het kerkhof vijf grafstenen, die oorspronkelijk in de kerk lagen (o.a. 1493,1607,1716); voorts acht grafkruisen (XVII,XVIII,XIX) en zeven grafzerken, XVIII en in de grafkelder ten oosten van het koor een zerk 1690 (1754,1781). Tegen de oostmuur van de noordbeuk een wit zandstenen Anna-altaar (zie foto rechtsboven red.) uit omstreeks 1900, vervaardigd door het atelier van dr. P.J.H. Cuypers met vier beeltenissen van heiligen in de predella; het Kind Jezus omgeven door voorvaderen en de Boom van Jesse; voorstellingen van het sterfbed van Anna, Maria en Anna lezend, Joachim en Anna. Tegen de oostmuur van het koor een wit zandstenen altaar (zie foto linksonder-red.) uit omstreeks 1900 vervaardigd door het atelier van dr. P.J.H. Cuypers met voorstellingen van H. Barbara, H. Thomas, H. Anthonius, H. Leonardus alsook van het Laatste Avondmaal en de Wonderbare Broodvermenigvuldiging; geheel links een beeld van H. Petrus, geheel rechts een beeld van H. Paulus. Beide altaren zijn afkomstig uit de Annakerk te Breda en in 1999 overgeplaatst naar Venray. Hergoten klok Twaalf Apostelen door Petit & Fritsen, 1951, eveneens hergoten in 1618, 1645 en 1870, gewicht 4132 kg. Klokkenstoel met klok van Jac. Clockgeter, 1475, diam. 88 cm. Mechanisch torenuurwerk, vervaardigd door Eijsbouts, elektrische opwinding.
Deze rijksmonumentenomschrijving is een kernachtige leerzame samenvatting, niet al te uitputtend in details. Opvallend daarin is het belang van de altaren van Cuypers. Foto en tekst: Frans de Roos. Stichting Venray Monumentaal (SVM): secretariaat: Hoofdstraat 23, 5864 BC Meerlo, e-mail: venraymonumentaal@live.nl