Poolse powervrouwen
VENRAY/YSSELSTEYN | Ze zijn al vele jaren hartsvriendinnen, hebben de Poolse nationaliteit, voelen zich inmiddels Nederlander en op hun plek in de gemeente Venray. Daarbij zijn ze nauw betrokken bij Café Integracja, dat in februari voor de derde keer wordt gehouden. Ania Brzeczak-Janssen en Kasia Malorny mogen gerust als vertegenwoordigers van de Poolse gemeenschap in Venray worden gezien. Hun belangrijkste tip voor landgenoten die naar Nederland komen: "Leer de Nederlandse taal!"
Door Henk Baltussen
Ze zouden dat laatste wel van de daken willen schreeuwen. Ze ondervonden het beiden aan den lijve hoe cruciaal het is om de taal te spreken van het land waar je woont. "Het opent zoveel deuren", stelt Ania die met een prettig accent Nederlands spreekt. "Ik hoorde laatst dat een wijkagent in Venray Pools wilde gaan leren, om zich beter verstaanbaar te maken. Dat kan toch niet, het is de omgekeerde wereld. De taal leert je zelfredzaam te zijn, je legt veel beter contacten, wordt beter geaccepteerd."
'De taal leert je zelfredzaam te zijn, het opent deuren'
Kasia, evenals Ania 38 jaar, kan het alleen maar bevestigen. Ze kwam achttien jaar terug naar Nederland als champignonplukker. Inmiddels is ze doorgegroeid naar coördinator bij uitzendbureau Covebo in Venlo. "Dat was nooit gelukt zonder de taalcursussen die ik volgde."
Ze kwam in 2001 als twintigjarige naar Nederland. Sprak met zichzelf af drie maanden te blijven om daarna in Polen een studie op te pakken. "Voor studeren was thuis geen geld ", zegt Kasia die in Zimnice Wielkie (zuid Polen) haar ouders, drie broers en twee zussen achterliet. Ze had het snel naar haar zin als champignonplukker in Horst. Het leven beviel haar hier, de terugreis werd telkens uitgesteld. "Ik leerde veel mensen kennen, kende snel het bedrijf en volgde veel taalcursussen bij Bureau Educatie op Cita Verde in Horst." Ze werd chauffeur bij de champignonkweker om vervolgens op het bedrijfskantoor aan de slag te gaan. Twee jaar terug trad ze bij Covebo in dienst.
Ania leerde Kasia kennen tijdens de taalcursus. Ania waagde in 2006 de oversteek naar Nederland. De uit Sielec (centraal Polen) afkomstige, goed bespraakte Poolse had haar diploma tuinarchitect inmiddels op zak. "Geld om een eigen zaak te beginnen had ik niet. Een half jaar in Nederland werken zou genoeg moeten zijn." Hoe anders liep het. Ze liep Richard Janssen uit Ysselsteyn tegen het lijf en viel voor hem. "Het plan was dat Richard en ik in Polen de boerderij van mijn ouders gingen overnemen. We kwamen voor een dilemma te staan: naar Polen gaan of hier blijven?"
Het werd blijven. Ze trouwden, wonen nu in Ysselsteyn en hebben twee kinderen: Lieke (9) en Erik (6). "Het was in eerste instantie een hele grote stap", blikt Ania terug. "Ik had last van heimwee, was alleen hier, sociale media was er nog niet, moest alles opnieuw opbouwen. Allereerst ben ik de taal beter gaan leren. Ik merkte dat de mensen hier veel directer zijn dan in Polen. Dat is prettiger en het praat makkelijker. Ik voelde me steeds fijner in Ysselsteyn. Kinderen hebben is een voordeel. Je krijgt dan veel meer contacten. Ik werk al jarenlang bij de varkensbedrijven van Maarten Meulendijks in Ysselsteyn en Kempfarm in Leunen. Supertevreden ben ik daar en krijg volop kansen me te ontwikkelen. Ook ben ik sinds drie jaar tolk bij Jekal Pluimveeservice in mijn dorp. Ysselsteyn is echt mijn thuis."
Hetzelfde gevoel heeft Kasia die alleen in een woning in Antoniusveld in Venray woont. "Ik ben trots op wat ik heb bereikt. Inmiddels leer ik Engels, in mijn vrije tijd ben ik vaak in de sportschool, doe aan kickboksen en hardlopen. Hier ben ik op mijn plaats."
De twee vriendinnen hechten grote waarde aan Café Integracja, opgezet door Leo Philipsen uit Ysselsteyn, samen met Ania en kwartiermaker Rob van Lieshout uit Venray. Het café is onderdeel van het omvangrijke project Samen voor de gezondste regio 2025. Het duo vindt het van groot belang dat Polen hier goed integreren. Ze kennen de verhalen over landgenoten met het oog op alcoholmisbruik en profiteren van sociale uitkeringen maar al te goed.
Integratiecafé van groot belang, vinden Ania en Kasia
"Dat is natuurlijk niet goed te keuren, worden we treurig van. Dat wij wel eens over één kam worden geschoren, is jammer", meent Ania. "Er zijn veel Polen die integreren, hun doel hebben en daarom alles doen om dat doel te bereiken en zich hier thuis voelen. Met Café Integracja willen we Polen en andere nationaliteiten met Nederlanders in contact brengen."
Het eerste integratiecafé was in juni in Ysselsteyn. De belangstelling was mager. Bij het tweede café in Meerlo waren er zo'n zeventig mensen. "In februari in Brukske hopen we op nog meer mensen", zegt Kasia, die bij het uitzendbureau waar ze werkt vaak als tolk optreedt voor haar Poolse landgenoten die hier werken. "Dat is natuurlijk makkelijk voor ze", glimlacht ze. "Zo zou het eigenlijk niet moeten gaan. Laat het niet van anderen afhangen, kom zelf in actie, leer de taal. Alleen dan kom je hier verder", stelt Kasia die daar samen met Ania het levende bewijs van is.