Sint Anna mooier dan ze was
Geijsteren | Het herbouwde Sint Annakapelletje in Geijsteren is opgeleverd. Het mag gezegd worden: Sint Anna is nu mooier dan ze was…
Het verzakte kapelletje aan de Maasheseweg was nodig aan een opknapbeurt toe. Bij het graven van een nieuwe funderingsvoet is het echter omgevallen. Achteraf gezien heeft dat veel nieuwe informatie opgeleverd. Bij het slopen van de resten kwam onder het witte pleisterwerk een zwarte opstaande steen te voorschijn. Peter Jacobs, de 'dorpsarcheoloog van Geijsteren', zag dat dit onderdeel was van een ingemetseld kruis. Bij nader onderzoek kwam aan de andere kant ook een zelfde kruis tevoorschijn.
Naar de betekenis van de ingemetselde kruisen is het gissen. Was het een vrijkruis: een oude gewoonte waarbij zelfs de ergste misdadiger die een kruis langs de weg bereikte of omarmde, onaantastbaar was? Of misschien een grenskruis: een gebruik om eigendom te demonstreren van kerkelijke, gemeentelijke of particuliere bezittingen? Het is onbekend.
Zou aan de achterkant van de kapel ook nog een kruis ingemetseld zijn? Door oplettendheid van Andrzej Sobczyk en Jan Kleeven werd geen kruis maar een dicht gemetselde nis met een rondboog blootgelegd. Een kapel met een dergelijke nis wordt ook wel een ovenkapel of stöksken genoemd. Zo kon worden aangetoond dat de opening van de kapel vroeger dus precies andersom lag. Er is in de loop der tijd dus heel wat aan gesleuteld. Dat roept de vraag op of dit kapelletje altijd wit is geweest? De oudste inwoner van Geijsteren, Pierre Reijnders, wist zich uit zijn jonge jaren nog te herinneren dat de toenmalige baron het kapelletje wit heeft laten pleisteren. Oorspronkelijk waren dus de kale bakstenen zichtbaar. De kapel is toegewijd tot Anne ten drie-en en wordt al in 1698 vermeld in het parochieboek.
De heilige Anna wordt onder meer vereerd als boerenheilige die de gewassen zegent. Ze is ook patrones van moeders, zwangere vrouwen en het huwelijk. Meisjes die wilde trouwen, maar geen geschikte echtgenoot konden vinden, baden tot de heilige Anna: 'Sinte Anneke, geef me een manneke'. De huidige voorstelling in de kapel is gemaakt door een onbekende Amsterdamse kunstenares en toont moeder Anna die haar dochter Maria leert lezen.
Zoveel nieuwe informatie, daar moeten we iets mee doen, vond de Geijsterse aannemer Harrie Eijssen. Hij heeft een ontwerp gemaakt met een open rondboognis die te zien is vanaf de weg. De kruisen zijn weer terug op de zijkanten, maar nu in reliëf. Op het nieuwe leiendak staat het oorspronkelijke kruis. Het ontwerp is door Stichting Landgoed Geijsteren en alle geraadpleegde instanties goed gekeurd. De schade aan reliëf van Sint Anna, ontstaan door de ongelukkige val van de kapel, is door het echtpaar Boy en Ans Oomens-Kateman op vakkundige wijze hersteld. De eerste steen is gelegd door Ties Jacobs, zes jaar oud en kleinzoon van Peter Jacobs. Geijsteren is een prachtige kapel rijker.