Tegenstanders vliegbasis De Peel mobiliseren zich

MERSELO | Defensie gaat merken dat reactivering van de militaire vliegbasis De Peel geen geplaveide weg zal zijn. Tegenstanders van de komst van twaalf JSF-straalvliegtuigen naar Vredepeel bundelen de krachten. Zaal 't Anker in Merselo puilde dinsdagavond uit met tweehonderd straaljagerhaters die informatie kwamen ophalen hoe ze zich te weer kunnen stellen tegen de plannen. 'Dien in elk geval zienswijzen is. Anders tel je niet meer mee', was het advies van enkele deskundigen.

Door Henk Baltussen

Dat was ook de dringende raad van Boudewijn Sterk en zijn vrouw Maria Stekelenburg. Zij bestieren een bed and breakfast in Merselo, verdiepten zich in de plannen voor De Peel en kwamen tot de conclusie dat ze in actie moesten komen om de heropening van het vliegveld tegen te gaan. Ze riepen de website stopvliegbasisdepeel.nl in het leven. Met info uit alle hoeken en kieren over De Peel willen ze iedereen die maar wil op de hoogte houden. "Nee", benadrukte Sterk in Het Anker nog eens, "We richten geen vereniging of stichting op, we geven alleen maar info."

Vooral mensen info geven over het proces dat gaande is

Dat laatste was het doel van dinsdagavond: mensen informatie geven over het proces dat gaande is, over het tijdspad en over het feit dat overheden scheutig zullen zijn met informatie. "Neem van mij aan, de gemeente Venray weet al veel meer dan wij." Sterk had advocaten uitgenodigd om uit te leggen hoe ze kunnen helpen bij het indienen van zienswijzen. Geluidsdeskundige Jeroen Knoest uit Nijmegen vertelde wat geluidsoverlast met iemands gezondheid kan doen. "Jaarlijks overlijden er tientallen mensen door geluidshinder. Vliegtuiglawaai is moeilijk te bestrijden."

Huisarts Rob van den Boom, woonachtig in Merselo en werkzaam in Overloon, weet er alles van. Hij heeft een broertje dood aan normeringen die bij geluidsmetingen worden gebruikt. "Mijn oren hebben geen baat bij metingen. Piekgeluiden van straaljagers gaan boven de honderd dB. Ver boven alle normen. Het enige wat je kunt doen is vingers in de oren. Hoe kun je die normeringen aanpassen?"
"Dien zienswijzen in", kon Knoest alleen maar zeggen.

'Piekgeluiden van straaljagers ver boven alle normen'

Een aanwezige schetst de teloorgang van het Noorse dorp Orland door geluidsoverlast van JSF-straaljagers die daar in 2017 werden gestationeerd. Het dorp kreeg er werkgelegenheid bij. Maar de herrie van de vliegtuigen was onverdraagbaar.

Een deel van de huizen in het dorp wordt gesloopt omdat ze door het straaljagergeluid onbewoonbaar zijn geworden. "Dat staat ons hier ook te wachten", besloot de ongeruste toehoorder in 't Anker.
Walter Manshanden is een econoom uit de Randstad die gespecialiseerd is in Maatschappelijke Kosten-Baten Analyse (MKBA) van grote projecten. Hij voerde onder meer een second opinion uit bij de MKBA van de Nederlandse luchtvaart, opgesteld door de adviesbureau's Decisio en SEO. Die kwamen tot de slotsom dat Nederland gebaat is bij een zo groot mogelijke groei van de luchtvaart, Manshanden schoffelde die conclusie onderuit. "De Nederlandse economie is beter af zonder Lelystad Airport en bij een bevriezing van het aantal vluchten op Schiphol."

Deel Noors dorp gesloopt door komst JSF-straaljagers

Manshanden kan ook de tegenstanders van De Peel van dienst zijn met zijn expertise. Hij gaat onder meer na of cijfers die Defensie levert wel kloppen. "Er kan zeker wel iets tegen de reactivering worden ingebracht", aldus Manshanden. "We meten de businesscase van De Peel en de welzijnseffecten. Waarom moet de vliegbasis weer open? Waarom daar? Dat zoeken we uit. Wel hebben we een vermoeden: De Peel moet open omdat daar simpelweg de minste mensen wonen in vergelijking met andere mogelijke locaties. De Peel is niet voor werkgelegenheid bedoeld. Het ligt vlak bij Volkel. Gesleep met personeel is dus niet nodig. Woningbouw ook niet. Nogmaals, verwacht geen info van de overheden. Het is een beslissing op nationaal niveau. Verspil daar geen energie aan. Maar de gemeente weet meer dan u denkt. Val ze lastig, hou ze uit de slaap, zorg dat je info boven water krijgt. De pers kan in dat geval heel zegenend werken."

'Waarom vliegveld extra als er minder straaljagers komen?'

Enkele advocaten, die al eerder omwonenden van vliegvelden bijstonden, legden in Merselo de mogelijkheden van rechtsbijstand uit, hoe tegenstanders zich kunnen verenigen om zodoende eventuele juridische kosten laag te houden. Ze kunnen hulp bieden bij de zienswijzen die eind volgend jaar kunnen worden ingediend. Dat moet precies gebeuren in de zes weken dat het Ontwerp Luchthavenbesluit (het besluit tot heropening van De Peel, red.) ter inzage ligt. Natuurlijk kan ook ieder voor zich zienswijzen indienen.

Boudewijn Sterk heeft zich inmiddels ontwikkeld als een regelrechte specialist van De Peel en mag als het gezicht van de oppositie worden gezien. Over veel zaken rondom De Peel tast hij nog in het duister. Eén ding lichtte hij eruit. "Er zijn nu zeventig F16-vliegtuigen. Ze worden ingeruild voor veertig JSF's. Waarom is er in Nederland meer vliegruimte nodig voor minder vliegtuigen?"

Niemand in Merselo die er een antwoord op had.