Wim Peeters (rechts) en Koos Swinkels onder het plafondgewelf in de Grote Kerk.
Wim Peeters (rechts) en Koos Swinkels onder het plafondgewelf in de Grote Kerk. Foto: Han Siebers

Schilderingen herleven

VENRAY | De plafondgewelven in de Venrayse Grote Kerk waren ooit uitbundig beschilderd met figuren als Jezus, Jozef en Maria, andere heiligen, engelen en heel veel bloemen en bladeren. Het kerkplafond, ook in de zijbeuken, was een groot schilderij. Door oorlogsgeweld is er niets meer van over. Werkgroep Het Hemels Prentenboek laat in november de schilderingen in de kerk op speciale wijze herleven.

Door Henk Baltussen

Er is geen snippertje meer van de schilderingen over, volgens de werkgroepleden Koos Swinkels (71) en Wim Peeters (66). "Toen de daken en gewelven van de kerk op 12 oktober 1944 door bombardementen naar beneden stortten, was de schade al groot", weet Swinkels. Twee dagen later bliezen de Duitsers de toren op om te voorkomen dat de Engelsen hem niet als uitkijk konden gebruiken. Die vallende toren verwoestte in de kerk alles wat nog over was."
Uit het puin werden na de ramp nog onder meer beelden, biechtstoelen en kandelaars gehaald, die later werden hersteld. De Engelsen hielpen mee met opruimen. "Waarschijnlijk hebben ze het puin met daarbij de plafonddelen gebruikt om de vele gaten in wegen te dichten, zodat ze met hun voertuigen er weer overheen konden", vermoedt Swinkels.
Na de wederopbouw van de kerk kwamen de schilderingen niet meer terug. "De Rijksdienst voor de Monumentenzorg heeft in 1927 en 1928 vele foto's in de kerk gemaakt. Alles is toen vastgelegd. Die foto's zijn bewaard gebleven."
Met die beelden bij de hand heeft Swinkels met anderen de schilderingen kunnen reconstrueren. "Omdat het zwart-witfoto's zijn, is het gissen hoe de kleuren eruit hebben gezien. Maar de foto's laten niet de originele schilderingen zien zoals die naar alle waarschijnlijkheid tijdens de bouw van de kerk van 1462 tot 1475 zijn aangebracht. Die werden ontdekt in 1874 toen de kerk werd gerenoveerd."
Dat gebeurde onder leiding van de vermaarde Roermondse architect Pierre Cuypers (1827-1921), die gespecialiseerd was in de bouw en restauratie van kerken. Bij het weghalen van kalklagen van het plafond kwamen de originele schilderingen naar voren.
"Die zijn naar wij aannemen in de zeventiende eeuw onder gekalkt", denkt Swinkels.

Lees verder op pagina 11.