"Ons leven, onze passie"
Venray | Hij kwam tot zijn zestiende levensjaar Venray amper uit. Paul Kronenberg (51) kan er nu om lachen. "Ik woonde in de Eindstraat, waar bakkerij 't Kroontje van mijn vader Theo en mijn moeder Nellie was, ging naar de kleuterschool aan de andere kant van de straat, aansluitend naar basisschool St. Ursula en weer later naar Jerusalem. In die hoek van pakweg 300 meter speelde mijn leven zich in die eerste jaren grotendeels af. Voetballen bij SV Venray op sportpark Die Wieën was bij wijze van spreken al een hele reis."
Door Ron Koenen
Hoe anders ziet zijn leven er 35 jaar later uit. Kronenberg woont momenteel in Kerala in India, waar hij samen met zijn blinde Duitse vriendin Sabriye Tenberken de drijvende kracht is achter het kanthari-instituut, reist de hele aardkloot rond om hun bijzondere verhaal te verkondigen, maar komt nog altijd graag terug naar 'zijn' Venray. "Dit 'Venrods jungske' is het dialect nog niet vergeten", grijnst hij. Of hij de presentatie in het dialect gaat doen, weet hij nog niet. Maar zeker is wel dat hij op zondag 1 september vanaf 10.30 uur onder de titel 'Change from within' ('Verandering van binnenuit') een presentatie houdt in het Venrays Museum aan het Mgr. Goumansplein over onder meer het instituut kanthari in de Indiase stad Trivandrum in
Kerala.
Nee, hij wil zeker niet de wijsneus uithangen. En mensen moeten vooral leven zoals ze zelf willen. "Maar het valt me telkens weer op als ik in Nederland kom: er wordt behoorlijk wat geklaagd. Laatst stond ik in een plaatselijke supermarkt en hoorde ik een vrouw klagen over een merk koekjes dat in niet in de schappen lag. Terwijl er nog 134 andere soorten koekjes waren. Waar maak je je druk om?, denk ik dan. Je woont en leeft in een van de rijkste, goed georganiseerde en veiligste landen van de wereld. Er zijn vele redenen om daarvan te genieten."
"Er wordt in Nederland behoorlijk wat geklaagd"
Hij nipt even aan zijn koffie. "Weet je wat het is? Je hebt mensen die elke morgen zuchten als ze naar het werk of school moeten. Voor hun is het een moetje. Maar ook dat is een keuze. Elke morgen als ik wakker word, lach ik de dag weer tegemoet. Ik knijp me enkele keren per dag in de arm om te voelen of dit wel werkelijkheid is. Wat Sabriye en ik doen, is geen werk. Dit is ons leven, onze passie. Daarom hebben we ook besloten om geen kinderen te 'nemen'. Een bewuste keuze, want al onze energie gaat voor 100 procent naar kanthari."
Paul Kronenberg leerde als backpacker in 1997, tijdens een reis door China en Tibet, Sabriye Tenberken kennen. Samen richtten ze een jaar later Braille Without Borders op. "Ons doel was blinden hoop te geven en praktische vaardigheden te leren. Braille, mobiliteitstraining en talen waren enkele middelen om dit te bereiken."
Met eigen geld, veel vallen en opstaan, maar ook onbegrip van vooral hulporganisaties, startten ze met aanvankelijk vijf leerlingen de eerste blindenschool in Lhasa. Later werd het project verder uitgebreid. "In totaal volgden meer dan zeshonderd blinde kinderen en volwassenen een opleiding. Op de school in Lhasa leerden de kinderen onder meer Tibetaans, Chinees en Engels, omgaan met een computer, elkaar helpen en (vooral) dromen. De leerlingen werd onder meer ook gevraagd wat ze later willen worden. Norbu, acht jaar oud, had de droom taxichauffeur te worden. 'Fantastisch', zeggen wij dan. Wij hebben geen recht om iemands droom te ruïneren. Zo kom je verder dan duizend redenen verzinnen waarom iets niet kan. Twee jaar later werd Norbu naar de status van zijn droom gevraagd: 'Ik realiseer me dat taxichauffeur geen goede optie is, maar ik kan wél een taxifirma opzetten en leiden'. Andere leerlingen kozen ervoor vaardigheden zoals breien, tapijten knopen, kaas maken, tuinbouw, compost-productie, brood bakken en/of medische massage te leren."
Die filosofie gebruikt het stel nu ook in India. Sinds tien jaar bestaat het kanthari-instituut, dat volwassenen uit de hele wereld een eenjarige training geeft over leider- en ondernemerschap met de bedoeling dat ze daarna in hun eigen land starten met een sociaal project. Zoals het opstarten van beroepsopleidingen, cursussen, leiding geven aan een blindenschool, alternatieve educatie en ga zo maar door. Ieder jaar worden tussen de 20 en 25 deelnemers opgeleid. "Wat ze gemeen hebben is dat ze allemaal grote tegenslagen in hun leven hebben overwonnen en hierdoor gedreven zijn om sociale veranderingen tot stand te brengen." Ze zijn bijvoorbeeld gediscrimineerd, mishandeld, (oorlogs)wezen, slachtoffers van huiselijk geweld, fysiek gehandicapt. Ook blinden en slechtzienden maken deel uit van de bijzondere opleiding.
Kanthari's doel is om deze sociale leiders, die uit de marge van de samenleving komen, een springplank te bieden, legt Kronenberg uit.
"Veel van deze deelnemers hebben absoluut de bodem van een menswaardig bestaan gezien en ervaren"
"Veel van deze deelnemers hebben absoluut de bodem van een menswaardig bestaan gezien en ervaren. Het is mooi om te zien hoe ze hier opleven en plannen ontwikkelen om hun projectideeën straks in eigen land uit te laten komen. Dit geeft Sabriye en mezelf een enorme portie energie. We staan 's morgens vroeg op en zijn meestal tot 's avonds laat op de campus. Het houdt ons dus zeven dagen in de week lekker bezig. Wij beschouwen dit echter niet als werk, het is een voorrecht om dit te mogen en kunnen doen", aldus Kronenberg. "Kanthari is een ander project dan ons blindenproject in Tibet. Het gaat erom dat de deelnemers van binnenuit hun eigen community positief veranderen. Dit concept verspreidt zich nu over verschillende werelddelen."
De cursus bestaat uit twee delen; zeven maanden in India en vijf maanden thuis in eigen land. Om de deelnemers te helpen bij het opzetten van hun organisaties, ontvangen ze tijdens vijf maanden na terugkeer 'mentorship support' en een kleine startfinanciering.
Fondsenwerving vormt een belangrijk deel in het curriculum. "Geld blijft altijd een zorg. We zijn echter positief dat er mensen zijn die in ons concept geloven en daar ook een financiële bijdrage aan willen leveren. We blijven zeker doorwerken aan werkwijzes en oplossingen die dan daadwerkelijk voor een positieve sociale verandering zorgen. Sinds 2009 hebben we 206 deelnemers uit 45 landen opgeleid. Daaruit zijn al meer dan 130 organisaties ontstaan die dagelijks het leven van duizenden mensen positief veranderen."
Niet alleen de opleiding is uniek. Ook de campus is compleet ecovriendelijk gebouwd. "Alle materialen komen uit de buurt. Zon- en windenergie leveren elektriciteit. We hebben ecosan-toiletten, die scheiden urine en ontlasting. De ontlasting gaat direct naar de biogasinstallatie", somt Kronenberg op. "Het is eigenlijk een klein dorpje, met veel aandacht voor groen en duurzaamheid. En we hebben het bewust niet gelijkvloers gemaakt, we hebben gewoon trappen en drempels. Wij moeten de wereld niet aanpassen aan de blinden, de blinden moeten zich aanpassen aan de wereld." Geheel in lijn met hun eigen Braille Without Borders-filosofie.
"Sabriye heeft mijn leven veranderd. Ik was na onze eerste ontmoeting meteen verkocht door haar sterke persoonlijkheid, haar verhaal en haar passie."
Ja, hij zegt het nog maar eens. "Sabriye heeft mijn leven veranderd. Ik was na onze eerste ontmoeting meteen verkocht door haar sterke persoonlijkheid, haar verhaal en haar passie en heb toen ontslag bij mijn werkgever in Nederland genomen om met haar mee terug naar Tibet te gaan. Dat is de beste beslissing in mijn leven geweest."
En weg is hij weer, naar een volgende afspraak, in Duitsland. Over een paar weken vliegt hij weer terug naar India. De Venrayse jongen is een wereldreiziger geworden.
Mensen die meer informatie willen of belangstelling hebben voor een presentatie, kunnen hiervoor contact met Paul opnemen via founders@kanthari.org. Of kijken op www.kanthari.org
