Frans van der Hoff is een van de grondleggers van Max Havelaar.
Frans van der Hoff is een van de grondleggers van Max Havelaar. Foto: persfoto

Levenswerk in Mexico

Venray | De medeoprichter van Max Havelaar, Frans van der Hoff, en de schrijver van het boek 'Wereldverbeteraars' houden maandag 17 juni om 20.00 uur een lezing in het foyer van de schouwburg in Venray.

Van der Hoff is een boerenzoon, geboren in de Rips, en een van de grondleggers van Max Havelaar. Daaruit is later de wereldwijde fairtradecampagne ontstaan. Fairtrade zorgt ervoor dat onder meer de koffieboeren een gegarandeerd inkomen voor hun product ontvangen. Zo ook de koffieboeren met wie Van der Hoff werkt als priesterboer/ontwikkelingswerker in Mexico. Hij zal in de schouwburg vertellen over zijn levenswerk.

Peter van Dam, senior Lecturer aan de UVA, historicus en schrijver van het boek Wereldverbeteraars, vertelt over de ontwikkeling van fairtrade vanaf zijn oorsprong in het verleden tot heden. Van het van het eerste pak koffie dat alleen in de wereldwinkel te krijgen was tot de vele fairtrade-artikelen die in de schappen van de supermarkt liggen. Ook de schouwburg heeft natuurlijk ook fairtradekoffie en -thee. In de pauze kan tevens naar Mexicaanse muziek worden geluisterd.

Venray is inmiddels al bijna vijf jaar een fairtradegemeente. Meer dan 81 ondernemers en/of organisaties verkopen en gebruiken fairtradeproducten binnen hun organisatie. Vooral veel horecaondernemers in Venray schenken fairtradekoffie en -thee. Fairtrade Platform Venray is verheugd dat een van de grondleggers van fairtrade zijn verhaal kan komen vertellen. Van der Hoff wilde afgelopen week met plezier ingaan op een kort interview. Hij vertelt in het kort hoe hij in zuiden van Mexico terecht is gekomen: na problemen met het Pinochet-regime in Chili en met de overheid in Mexico-stad werd hij in 1980 door de bisschop naar Zuid-Mexico gestuurd om daar als priester-arbeider aan de slag te gaan. Als opdracht kreeg hij mee diaconaal werk te gaan doen. Hij moest in het armste deel van het zuidelijke diocees de boeren vooral sociaal ondersteunen. Van der Hoff: "Ik wilde niet van de rite (vaststaande godsdienstelijke handelingen) en de kerk leven, maar van ongeschoolde arbeid, ik moest eten, dus ben ik onder andere koffiebonen gaan plukken. Zo kreeg ik de verhalen over de leefsituatie van de boeren te horen. Het verschil tussen de prijs die de boeren voor de bonen kregen en die gold voor de wereldhandel was enorm. We zijn onszelf toen gaan organiseren in een coöperatie. Het idee van coöperatie sloot duidelijk aan op de solidariteit op dorpsniveau. Samen gingen we vechten voor een eerlijke prijs, allereerst in Mexico."

In 1984 kwam hij met vier koffieboeren naar Nederland om hier voor een eerlijke prijs voor de koffie te pleiten. Dat gaf toen de aanzet tot het Max Havelaar-keurmerk. Het vervolg hierop is het internationale fairtradekeurmerk waarmee een eerlijke prijs voor een eerlijk product met een minimumprijsgarantie werd beloond. Van der Hoff ging daarna terug naar Mexico, waar hij ook nu nog actief is met de koffieboeren. Naast zijn werk als lid en adviseur van de coöperatie, bleef hij werken als pastor, deed de weekenddiensten in zijn dorp, de begrafenissen en de doop en trouwerijen. Hij kan nog steeds met weinig geld rondkomen. "Dat komt ook omdat ik geen vrouw heb om het aan uit te geven", zegt hij lachend. Als lid van de coöperatie kreeg hij, zoals iedere 18-jarige, een stuk grond toegewezen. Hij voorzag zo via zijn koe, kippen en koffieplanten voor een deel in zijn eigen inkomen.

Het samenwerken van de boeren heeft hen veel meer gebracht dan alleen een inkomen. "Vroeger keken de stadsmensen op hen neer, ze stonken, werden gezien als landlopers als ze naar de stad kwamen om inkopen te doen. Nu ze samenwerken en geschoold zijn en de kwaliteit van hun koffie zo goed is geworden, ondervinden de boeren ook waardering."

Ze zijn nog niet rijk maar ervaren een 'fatsoenlijke armoede', aldus Frans. "Ze hebben geleerd samen problemen aan te pakken en op te lossen." Van der Hoff kan uren doorpraten over zijn ervaringen in Mexico, zijn visie op de maatschappij en de democratische opzet van de boerencoöperaties. Hij spreekt graag op 17 juni om 20.00 uur in de foyer van de schouwburg van Venray. De entree die avond is gratis.