Historische heiligen prominent in de gevel (2)
Venray | Beelden van heiligen op prominente plaatsen in gevels van religieuze gebouwen verwijzen naar geloof, veelal naar naam en bestemming gebouw. Zij verwijzen naar de heilige wiens leefwijze een stichtend voorbeeld is. Veelal gaat het om monumentale kunstwerken aan beschermde gebouwen. Waar religieuze gebouwen een andere bestemming kregen, benadrukken die beelden hun bijzondere historische waarde. In de gemeente Venray zijn prachtige voorbeelden te vinden.
Aan de Wanssumseweg in Oostrum staat het indrukwekkende gebouw Sint-Paschalis, het voormalige noviciaat van de Broeders van Liefde dat gebouwd werd in de jaren 1935-1937. Hoog boven de hoofdingang prijkt een rijzig, statig beeld van wit Frans graniet: het is het door beeldhouwer Kees Smout vervaardigde beeld (1) van Sint-Paschalis Baylon (1540-1592), de deemoedige franciscaanse lekenbroeder met zijn grote offervaardigheid en diepe naastenliefde: de schutspatroon van het noviciaat. Onder het beeld: het wapen van de Broeders van Liefde: een brandend hart, een kruis en een anker, omringd door: "Deus Charitas Est" (= God is Liefde). In de zuidgevel van de Sint-Michaël vleugel van het voormalige klooster van de Zusters Ursulinen in Venray (het huidige Venrayse gemeentehuis) is een fraai beeld opgenomen van aartsengel Michaël (2), die met een lans het monster (= het kwaad) doodt. Het beeld symboliseert moed en bescherming. Het herinnert aan de voor de Ursulinen voorname heilige en ook aan "Saint-Michel", Jerusalem's voor-oorlogse kloostergebouw van de grote architect Cuypers. De ingang van het zuidportaal van de Grote Kerk in Venray wordt gemarkeerd door een prachtig beeld van de Heilige Maria (3), onderdeel van de beeldengroep "Maria tussen twee engelen". Maria is afgebeeld als Apocalyptische Vrouw, symbool van de Kerk. Zij staat op de wolken, met het Christuskind in haar armen, met haar voeten op een maansikkel en vertrapt tevens een slang met een vrouwenhoofd (= het aardse kwaad). Het kalkstenen beeld werd omstreeks 1870 gemaakt door Atelier Cuypers & Stoltzenberg in Roermond. Het beeld markeert tevens de Maria-inloopkapel, een sinds 2012 aan het zuidportaal toegevoegde functie. Boven de toreningang van de St. Gertrudiskerk in Oirlo staat een beeld van de Heilige Machutus (4), die in Oirlo vooral bij kinderziekten wordt aangeroepen. Machutus-bedevaarten naar Oirlo zijn pas bekend uit de tweede helft van de 19e eeuw, eind 20e eeuw is het aantal bedevaartgangers sterk afgenomen. Het keramische beeld werd in 1959 vervaardigd door een kloosterzuster van de Orde van de Goddelijke Voorzienigheid, welke orde Oirlo kort tevoren had verlaten. Het beeld herinnert aan de Machutus-verering en ook aan het verblijf van de zusters in Oirlo. Foto's en tekst: Frans de Roos.
Bronnen o.a.: Sint-Paschalis; Op Jerusalem's grond; Kathedraal van de Peel; Peel en Maas-archief; SVM archief. Secretariaat SVM: Vliezenweg 1, 5801 JC Venray, E-mail: venraymonumentaal@live.nl