De Grote Markt: Plek van plezier
Hotel & Brasserie de Zwaan, een gemeentelijk monument, wordt in 1628 al genoemd als Huysinge De Swaen, geleghen aan de Merckt. Het was in die tijd een brouwerij schuin tegenover het raadhuis. In 1651 werd in het laatgotische Venrayse raadhuis van voor 1550, ook een gymnasium ondergebracht; dat in 1720 verhuisde als Latijnse School naar de Boog, nu Café de Klokkenluider, een rijksmonument. Een Latijnse School bereidde de leerlingen - alleen jongens - voor op een universitaire studie. Studenten tegenover een brouwerij bleek niet zo'n goede combinatie. Er kwamen veel klachten over de 'vrijetijdsbesteding' van de jonge heren. Al in 1653 werd door het gemeentebestuur een verbod afgekondigd, waarbij aan het herbergiers, winkeliers en tabakverkopers verboden werd om, zonder toestemming van de rector, aan studenten bier, (brande)wijn, tabak, buskruit, loden kogels of hagel te verkopen. In 1793 namen de Franciscaanse Minderbroeders in het Patersklooster het onderwijs aan de gymnasiasten over.
Het voormalige raadhuis aan de Grote Markt, nu een rijksmonument, werd in 1886 gebouwd door architect J. Kayser uit Venlo. In 1925 vond een uitbreiding plaats in vergelijkbare stijl ontworpen door Ir. J. Kayser jr. Toen in 1975 het gemeentehuis verhuisde naar de Raadhuisstraat werd het gebouw een muziekschool. Sinds 2006 is er een restaurant in gevestigd, waar men Bourgondisch kan genieten bij 't Zusje.
De Franse tijd brak aan rond 1794 en de toenmalige eigenaar J.P.H. Meeuws had De Swaen net verbouwd. Hij doopte het pand om tot Au Cygne. In 1872 werd Au Cygne verkocht aan Jan Willem Poels; kortweg Willem genoemd. De brouwerij en de oude stalling werden afgebroken en het bijgekochte buurpand verbouwd tot koetshuis met paardenstallen. Op de voorgevel bleef Au Cygne staan, op de zijgevel aan de Grotestraat werd de naam van het hotel voor het eerst in de nieuwe spelling vermeld, gevolgd door de naam van de nieuwe eigenaar Hotel De Zwaan - W. Poels.
Hetzelfde gebeurde met herberg/brouwerij Het Hert (waarmee het hart bedoeld werd) schuin aan de overkant van de markt. Dit werd toen Le Coeur Rouge, nu Gastrobar TOF. Toen Jacob Camps in 1860 eigenaar werd van Le Coeur Rouge wijzigde hij de naam terug naar Het Hert. Hier werd nog tot 1904 bier gebrouwen.
Tekst/foto: Leonie Cals. Bron: De Swaen-Au Cygne- De Zwaan; C. Swinkels, archief SVM Secretariaat SVM: Vliezenweg 1, 5801 JC Venray, E-mail: venraymonumentaal@live.nl