Marc Kroonen (links) bij een machine waar vers geoogste prei wordt verwerkt.
Marc Kroonen (links) bij een machine waar vers geoogste prei wordt verwerkt. Foto: Rikus ten Brücke

Boeren als wetenschap

VREDEPEEL | Officieel heet het Wageningen Universiteit en Research (WUR)-locatie Vredepeel. Marc Kroonen houdt het liever op Proefboerderij Vredepeel. "Dat is makkelijker en zo staan we in de volksmond beter bekend." Kroonen beheert het station, dat sinds begin van deze eeuw gelieerd is aan de landbouwuniversiteit. Het is het enige proefbedrijf in Nederland dat open teelten onderzoekt op zuidoostelijke zandgronden.

Door Henk Baltussen

Wie, rijdend op de N277 komende vanuit De Rips, ter hoogte van de hoofdingang van de vliegbasis De Peel naar links kijkt, ziet op een hoeve Proefboerderij Vredepeel staan. Wie vervolgens, nieuwsgierig geworden, via Google Maps een blik vanuit de lucht op proefhoeve werpt, ziet meteen dat het geen normaal agrarisch bedrijf is. De omgeving is een lappendeken van rechthoeken en verschillende kleuren, die schril afsteekt bij de omringende landerijen. Dat zijn een deel van de veldjes waar onder meer proeven met rassen, gewasbescherming, bemesting, bodemgezondheid en -vruchtbaarheid en watergebruik worden uitgevoerd. "De opdrachten daarvoor komen van ministeries van EZ en LNV, WUR en brancheorganisaties, maar ook van het waterschap en commerciële bedrijven", zegt Kroonen. "Denk hierbij aan industriële verwerkers van bijvoorbeeld blikgroenten als erwten, wortels en schorseneren, maar ook kwekers met nieuwe rassen." De onderzoeksprojecten, waarin wordt samengewerkt met de WUR-hoofdlocatie in Lelystad en ander laboratoria, vormen één van de verdienmodellen van de proefboerderij. "Want we moeten zelf de broek ophouden", zegt Kroonen, die acht medewerkers aan het werk houdt. Daarnaast zijn er vijf onderzoekers die in Vredepeel de beschikking hebben over een klein lab. Ook studenten en stagiaires lopen er vaak rond. Kroonen en zijn medewerkers zijn vooral gespecialiseerd in gewas- en bodemonderzoek. Belangrijke thema's zijn gewasgezondheid, bodemvruchtbaarheid en -gezondheid. "Algemeen geldt dat de ultieme oplossing voor bodemgezondheid er nog niet is."

"Er lopen grote bodemprojecten in Vredepeel''

"Momenteel lopen enkele grote bodemprojecten in Vredepeel. De zandgronden in de Peel zijn in potentie in staat tot hoge opbrengsten. Belangrijke vraagstuk is hoe dit te behouden binnen de kaders die de overheid stelt richting omgevingsvraagstukken. Dit vraagt om precisiebemesting en zorgdragen voor een goede bodem."
Proefboerderij Vredepeel doet meer dan onderzoek om de begroting rond te krijgen. Van de 140 hectare aan landbouwgrond die Kroonen bewerkt, is het grootste deel bedoeld voor de commerciële teelt. "We hebben afspraken voor de levering van aardappelen aan frietfabrieken en aardappelverwerker PekaKroef. Ook verbouwen we suikerbieten, groenten, granen, prei, gras en maïs. Om niet elk jaar dezelfde gewassen op de dezelfde gronden te telen, werkt Kroonen samen met boeren in de omgeving om tijdelijk gronden te ruilen. De proefboerderij in Vredepeel bestaat zo'n 65 jaar. Het werk is erg belangrijk, stelt Kroonen. "Nederland is na Amerika de grootste exporteur van landbouwproducten. De belangen zijn daarom groot om voldoende en kwalitatief goede producten te produceren."