"Mitrailleur is ook geen vrolijk object"
Overloon | In het Oorlogsmuseum Overloon is de tentoonstelling donderdagmiddag uitgebreid met een zeer macaber voorwerp. Het gaat om een Zyklon B-blik.
Zyklon B was een blauwzuurgas. Het blik dateert vermoedelijk van vóór de oorlog, toen Zyklon B werd gebruikt voor het bestrijden van ongedierte in schepen, pakhuizen en dergelijke.
Het blik is gehavend, evenals het etiket, maar de teksten op het blik zijn nog goed leesbaar. De merknaam staat er drie keer op, met daaronder even zo vaak, in het Duits: 'Gifgas! Cyanpreparaat!'
De tekst wijst er verder op hoe het blik bewaard moet worden, namelijk donker, koel en droog. Bovendien schrijft het voor dat alleen getraind personeel hiermee mag omgaan.
Dat is niet vreemd. In de oorlog werd Zyklon B gebruikt door de SS. En niet alleen als ontsmettingsmiddel, maak ook bij de Jodenvervolging in de concentratiekampen, zoals in de gaskamers van Auschwitz-Birkenau.
Het schijnt zo te zijn dat 1 kilo, precies de inhoud van dit blik, voldoende was om 250 mensen om het leven te brengen. Dit kleine object, nog geen dertig centimeter hoog, is daarmee in het museum een triest sluitstuk van het verhaal dat vertelt hoe meer dan tien miljoen Joden, Roma, Sinti, maar bijvoorbeeld ook homoseksuelen door het Nazi-regime werden omgebracht.
Ondanks dat het een confronterend middel is, waar in de oorlog miljoenen mensen mee zijn omgebracht, past het volgens Van den Dungen in het museum. "Ieder zijn mening natuurlijk, maar zelf vind ik het raar om hierover te vallen. We hebben ook al jaren een stukje getatoueërde mensenhuid in de tentoonstelling om nog maar eens wat te noemen. En persoonlijk vind ik een machinegeweer waar mensen mee aan de lopende band werden afgeschoten, of een bommenwerper die meedeed aan bombardementen op burgderdoelen, ook niet echt vrolijke objecten. We proberen als museum een boodschap over te brengen en daar heb je krachtige objecten bij nodig.
Het museum heeft het blik recent aangekocht uit een particuliere collectie.Het blik staat opgesteld in een vitrine, onder nummer 5.39, in de tentoonstelling Nederland in de Tweede Wereldoorlog.
Het Overloonse oorlogsmuseum is doordeweeks dagelijks geopend van 10.00 tot 17.00 uur, in het weekend van 11.00 tot 17.00 uur.
Foto: Het Zyklon B-blik in de vitrine van Oorlogsmuseum Overloon.