Margriet Czinder, voorzitster van de familieraad van Vincent van Gogh, ontvangt het eerste exemplaar uit handen van de schrijver.
Margriet Czinder, voorzitster van de familieraad van Vincent van Gogh, ontvangt het eerste exemplaar uit handen van de schrijver. Foto: Rikus ten Brücke

Het lijkt sprekend

Venray | In het dienstencentrum van Vincent van Gogh werd vorige week het boek 'Het lijkt sprekend. Religie in de spiegel van zingeving' gepresenteerd. De auteur, Guus van Loenen (63) uit Venray, overhandigde het eerste exemplaar aan Margriet Czinder, voorzitster van de familieraad van Vincent van Gogh.

Door Henk Lammen

"Zingeving is een thema dat erg in de belangstelling staat. Waarschijnlijke reden hiervoor is dat mensen steeds duidelijker ervaren dat welvaart niet automatisch leidt tot welzijn. Welzijn is ook afhankelijk van zaken als besef van eigenwaarde, verbondenheid met anderen, doen wat echt bij je past. Kortom, welzijn is ook afhankelijk van ervaring van zin", legt Van Loenen zijn keuze voor het onderwerp uit. Hij is geestelijk verzorger van Vincent van Gogh in Venray. "In situaties van ziekte kan deze afhankelijkheid scherp aan het licht komen. (Geestelijk) ziek worden doet vaak een aanslag op wat voor iemand van betekenis is. De zin van het leven raakt verloren of wordt bedreigd. Herstel is dan niet alleen een kwestie van medische behandeling maar ook van begeleiding van de zingevingscrisis."

De titel Het lijkt sprekend benadrukt het belang van aandacht voor zingeving. Het beschrijft hoe mensen in concrete situaties zin ontdekken, zin doorgeven, zin missen. Het analyseert wat er in zulke situaties aan de hand is en hoe mensen dan het best kunnen worden geholpen. Van Loenen: "Deze handreiking is niet alleen bestemd voor professionele zorgverleners maar voor ieder die een ander tot steun wil zijn in een crisisperiode. Tegelijk kan het boek ook een spiegel zijn om het eigen leven en de eigen zingeving met aandacht te bekijken."

Het lijkt sprekend presenteert religie als bron van zin

Typerend voor dit boek is dat het zingeving verbindt met religie. Twee doeleinden worden daarmee nagestreefd. Allereerst om religie verstaanbaar te maken. Keer op keer laat Het lijkt sprekend zien dat religie in de grond een antwoord is op zinvragen van mensen. Het andere doel is om religie toegankelijk te maken. Wie naar zin op zoek is heeft baat bij bronnen om uit te putten. Het lijkt sprekend presenteert religie als bron van zin – niet als de enige bron en ook niet bij voorbaat als de beste bron, maar wel als een bron die verdient een plaats te houden in het zingevingsrepertoire dat mensen ter beschikking staat.

Van Loenen verduidelijkt: "De teksten die het boek bespreekt stammen uit de bijbel. Ze horen tot het erfgoed van onze cultuur. Degenen die er van jongs af aan mee zijn opgegroeid kunnen deze teksten vaak afgesleten vinden. Door ze te interpreteren als expressie van zingeving gaan ze voor hen mogelijk weer fris klinken. Degenen die er niet mee zijn opgegroeid hebben meestal nauwelijks nog weet van het religieuze erfgoed. Voor hen kan het boek een kritische introductie zijn in een rijkdom aan zin die eeuwenlang door mensen is verzameld. Nog mooier zou zijn als dit boek een open gesprek over zin tussen een oudere en een jongere generatie faciliteert."