Het wilde zwijn is weer terug in Venray
Venray | Voor het eerst in 62 jaar is er op Venrays grondgebied een wild zwijn geschoten. Een voorteken van wat ons nog vaker te wachten staat, zegt Camile Peters van Wildbeheereenheid Venray. "Binnen vijf jaar lopen er tientallen wilde varkens in Venray rond." Tot schrik van de boeren en varkenshouders. Want wilde zwijnen kunnen varkenspest overbrengen.
Voor wilde zwijnen zijn in Nederland twee gebieden aangewezen waar zij in de vrije wildbaan mogen leven. Dit zijn de Veluwe en in het Meinweggebied. Op basis van de beleidslijn vastgelegd in de Nota Jacht en Wildbeheer geldt er buiten dit gebied voor de provincie Limburg een zogenaamde nulstand is. Dat wil zeggen dat er geen wilde zwijnen in de provincie worden geaccepteerd. Redenen hiervoor zijn het beperken van het risico op overdracht en uitbraak van dierziekten, voorkoming van schade aan gewassen en om de openbare veiligheid te waarborgen.
Het is één van de vele taken van de Wildbeheereenheden om deze nulstand te handhaven. De gemeente Venray telt drie Wildbeheereenheden, WBE's genoemd. De 150 vrijwilligers van deze WBE's beheren samen zo'n 14.000 hectare natuur, een enorme oppervlakte. Een gebied waar nu ook een wild zwijn is gesignaleerd en geschoten. Het dier is sinds 1954 niet meer gezien in Venray. Dat was het jaar dat de frikadel en de staafmixer hun opwachting maakten, dat de eerste Nederlandse autosnelweg werd geopend en dat Jeen van den Berg de Elfstedentocht won. Een hele poos geleden dus.
Dat het wilde zwijn na lange tijd weer in Venray, in dit geval in de bossen in Ysselsteyn, is opgedoken, verbaast Camile Peters, secretaris van WBE Venray, niet. "Nationaal Park De Meinweg in Herkenbosch is het enige gebied in Limburg waar wilde zwijnen worden gedoogd. Door relatief gunstige winters, hun voortplantingssnelheid, het grote aanbod aan voedsel en het ontbreken aan natuurlijke vijanden lopen er nu zoveel rond, dat het betreffende gebied overbevolkt is. De dieren zoeken daarom naar een nieuwe leefomgeving. De praktijk heeft uitgewezen dat als een wild zwijn zich eenmaal naar andere leefgebieden verplaatst, verdere uitbreiding van het aantal wilde zwijnen en de bijkomende vormen van schade moeilijk te beheersen zijn. We hebben het DNA van het geschoten zwijn in onze gemeente laten onderzoeken en daaruit blijkt dat het afkomstig is uit De Meinweg."
Peters verwacht dat de populatie wilde varkens in Venray de komende jaren explosief kan stijgen. "In Bakel, niet zo heel ver hier vandaan, waren vijf jaar geleden geen wilde zwijnen. Nadat ze zich gevestigd hadden, liep het al snel uit de hand. Afgelopen jaar zijn er noodgedwongen 70 geschoten, vanwege het landelijke nulstandbeleid ter voorkoming van verdere schade."
Peters vervolgt: "We moeten er rekening mee houden dat het dier terug is in Venray. We krijgen al langere tijd bijna wekelijks een melding dat iemand een wild zwijn in Venray heeft gezien." Daar is niet iedereen blij mee, weet Peters. "De varkenshouders zijn als de dood dat de wilde zwijnen varkenspest meebrengen. Dat is niet te controleren en niet te reguleren. En de dieren zorgen ook voor gewasschade. Of ze gevaarlijk zijn voor mensen? Alleen als ze gewond zijn of hun kroost beschermen. Dan kun je je beter in veiligheid brengen. Maar de kans dat je overdag een zwijn tegenkomt, is minimaal. Het zijn nachtdieren."
De Provincie Limburg erkent het potentiële gevaar van de wilde zwijnen. Meerdere Limburgse WBE's waaronder WBE Venray hebben toestemming om de schade te beperken, noodgedwongen ook met afschot. Maar wie denkt dat de 75 leden van WBE Venray nu massaal jacht maken op de wilde zwijnen, heeft het mis. "Het zijn sluwe dieren en laten zich niet makkelijk schieten. Ze verplaatsen zich tot soms wel 40 kilometer per nacht. We doen er alles aan om schade te beperken en problemen te voorkomen. Veel mensen zijn bevooroordeeld over wildbeheer en hebben een verkeerd beeld. Het schieten van dieren maakt 5% van ons werk uit. De instandhouding, bescherming en verzorging van flora en fauna en het verantwoorde beheer van faunasoorten zijn onze belangrijkste taken. En geloof me, dat is heel veel werk als het om zoveel hectare natuur gaat."