Venray herrezen uit het puin, de middenstand

Guller met zegels, guller met guldens. Dat was de slogan van de VéGé. Herman Jeuken had in de Hoenderstraat 4 een kruidenierszaak, die met het paars gele uithangbord liet zien dat het om een Végé-winkel ging. Voor elke gulden, die er besteed werd, mocht de klant een zegel op zijn spaarkaart plakken. Al in 1938 had grossier Albeda Jelgersma uit Breda de Ve(rkoop) Ge(meenschap) op poten gezet. Een vrijwillige samenwerking van kruideniers. 

Een jaar later hadden zich al 2.400 winkels aangesloten. Herman was met zijn vrouw, Lies Verhulsdonk, vanuit de zaak van zijn moeder Hanna aan de Hagelweg in 1935 voor zichzelf begonnen. In 1950 sluit hij zich aan bij de VéGé. Net als twee andere kruideniers in Venray.

Vijf jaar eerder, mei 1945, toen de evacués weer terug kwamen, moest ook Herman weer van de grond af aan beginnen. Zijn kruidenierszaak, aan de Hoenderstraat, drie huizen verwijderd van de Schoolstraat en de Marktstraat, had weliswaar geen voltreffer gekregen, maar van de inventaris was niet veel meer over.

Toen alle schade hersteld was konden de klanten weer terecht met hun bonnen. Om de winkel in te gaan moesten ze drie treden omhoog. Als ze binnenstapten troffen ze Herman of Lies achter de toonbank aan. Herman was ook vaak onderweg naar klanten met paard en huifkar vol boodschappen. De week ervoor had hij die boodschappen in het boekje genoteerd. Vlak voor de evacuatie waren paard en huifkar geconfisqueerd door de Duitsers. Een transportfiets met mand voorop werd zijn vervoermiddel.

Opschrijven was ook in de winkel de gewone gang van zaken. Je kon je kind zonder geld naar de winkel sturen om een boodschap te halen. Herman, Lies of zoon Cor schreven het wel op. Aan het eind van de week kwam vader of moeder afrekenen. Cor was na school meestal in de winkel te vinden net als zijn zus Jo. Je kon bij Jeuken van een familiebedrijf spreken.

De overstap naar de Végé hielp bij de wederopbouw. In 1956 werd een nieuwe winkel gebouwd met toonbank en kassa. Dat was de eerste stap. Herman heeft dat nog tien jaar meegemaakt. Op 16 juli 1966 is hij overleden. Lies runde daarna de zaak samen met zoon Cor en dochter Jo. Er werden nu naast kruidenierswaren ook groenten en vleeswaren verkocht. Lies sneed de plakjes, waar je bij stond. Leo Manders schilde de aardappelen en de worteltjes in een machine. Toon Poels vulde vakken. Samen losten ze de vrachtwagens.

In 1970 werd de tweede stap gezet. De VéGé van Jeuken werd een zelfbedieningswinkel met een lopende band bij de kassa. Er werd weer verbouwd en uitgebreid. Er kwam een groter magazijn achter de winkel. Kleindochter Hetty van dertien mocht af en toe achter de kassa. Het laden en lossen werd makkelijker, omdat de vrachtwagens een beweegbare laadklep kregen. Cor bleef ook de klanten in het buitengebied trouw hun boodschappen bezorgen nu met een Opel Kadet.

Lies stierf in oktober 1976. Cor en Jo stonden er alleen voor. Toen de prijsbrekers zich in Venray vestigden konden Cor en Jo het niet meer bolwerken. In 1982 sloten ze hun winkel. Cor ging bij Rank Xerox werken en Jo mocht met pensioen.

Venray herrezen uit het puin, de expositie over de wederopbouw 1944-1970 is verlengd en nog te bezoeken tot 31 oktober van dit jaar. De expositie is geopend op donderdag-, vrijdag-, zaterdag- en zondagmiddag van 13.30 tot 17.00 uur. Het Venrays Museum is gevestigd aan het Monseigneur Goumansplein 1. Voor informatie en tickets via www.venraysmuseum.nl of aan de kassa.